Lê Minh Nguyên (Danlambao)
- Vấn đề của Việt Nam là vấn đề chế độ chính trị chứ không phải vấn đề
nhân sự ai đi ai ở trong tứ trụ. Khi văn kiện đại hội, và nhất là nghị
quyết đại hội, có giá trị khung sườn cho 5 năm sắp tới vẫn là định hướng
xã hội chủ nghĩa, vẫn quốc doanh chủ đạo, vẫn Mác-Lê và tư tưởng Hồ Chí
Minh, vẫn độc tài độc đảng thì vở tuồng để hát vẫn vậy, đào kép không
thể diễn xuất khác được, trừ khi muốn thất nghiệp. Ban Chấp Hành Trung
Ương không có quyền đi ra khỏi khung sườn này trong hơn một tá các kỳ
họp trung ương của nhiệm kỳ 5 năm.
Trong khi các phe nhóm trong đảng dùng mọi thủ đoạn dơ bẩn đánh vào cá
nhân thay vì vào đường lối, nặc danh thay vì có tên tuổi đường hoàng,
hỏa mù thay vì trong sáng, thì dân chúng và các thành phần tranh đấu cho
dân chủ bị họ kéo vào. Bình thường họ xem dân chúng như cỏ rác, hoàn
toàn không có tiếng nói trong vấn đề quyết định ai là người lãnh đạo
mình, nhưng khi họ yếu thì họ kéo người ngoài đảng vào để có thêm vây
cánh.
Đây là hiện tượng ở Liên Sô cuối thập niên 1980s, đảng CS bị bế tắc
trong vấn đề lãnh đạo đất nước, nhất là bế tắc kinh tế. Tất cả các phe
nhóm trong đảng đều đồng ý phải thay đổi. Nhưng họ chỉ đồng ý được đến
đó, vì câu hỏi tiếp theo là thay đổi như thế nào thì mỗi phe có một kịch
bản riêng và đào kép để thủ diễn riêng theo một đạo diễn riêng. Và kết
quả như thế nào thì ai cũng đã biết.
Nhưng có thể nói sự sụp đổ của Liên Sô xảy ra tương đối ôn hòa, không đổ
máu, để giải quyết vấn đề chế độ chuồng sắt lỗi thời vô nhân tính mà
người bên trong hệ thống không thể làm được nếu văn kiện đại hội vẫn là
lối mòn cũi sắt, họ không làm được bởi vì họ không thể buông bỏ quyền
lợi và địa vị đang có, các trung ương ủy viên là những người đang hưởng
thụ những thứ đó, làm sao mà họ biểu quyết để bỏ cái chuồng sắt?
Sự thay đổi một hệ thống (chính trị) nó thường đi qua 3 giai đoạn chính:
Giai đoạn tỉnh/status quo (hay freeze) mà đảng CSVN đang muốn tiếp tục
duy trì qua mỹ từ "ổn định để phát triển", ở Mỹ nó là 4 năm giữa mùa bầu
cử.
Thay đổi xảy ra khi nó đi sang giai đoạn động-change (hay unfreeze) tức
lúc đại hội đảng, hay mùa bầu cử ở Mỹ. Nó thay đổi chính yếu là đường
lối và nhân sự, thông thường là bên trong hệ thống, như bên trong chế độ
độc tài độc đảng ở VN, hay bên trong chế độ dân chủ tự do của Hoa Kỳ.
Nhưng nó cũng là cơ hội để thay đổi hệ thống (transform) một cách ôn hoà
khi hệ thống bị rách hay bị lỗi thời. Giai đoạn này quan trọng nhất
trong 3 giai đoạn vì những điều mong muốn có cho ra kết quả như ý hay
không thì nó xảy ra ở giai đoạn này.
Các chế độ CS vì nó được designed/họa kiểu ban đầu là cho phép sát phạt
nhau để củng cố cái cũi sắt, ai muốn sổ lồng phải triệt hạ ngay từ trong
trứng nước (Trần Xuân Bách), cho nên sự thay đổi chính cái hệ thống ấy
một cách ôn hoà đã không xảy ra, trong khi sự sụp đổ lại xảy ra hàng
loạt khi thay đổi phải đến, như ở Đông Âu.
Chính vì dòng sống của con người nó cứ thản nhiên mở ra về phía trước
với những yếu tố mới (thế hệ millenials tức giới trẻ 18-35) và môi
trường mới (như nhân loại bước qua Thời Đại Thông Tin-Information Age từ
Thời Đại Kỹ Nghệ-Industrial Age) cho nên hệ thống chính trị phải có khả
năng điều chỉnh cái hình hài và cái vỏ bọc bên ngoài để tương tác với
môi trường, nhưng Mác-Lê không cho phép. Cho nên đại hội đảng dù có đấm
đá sát phạt tàn tệ như thế nào thì nó cũng chỉ là những vụ nổ ở bên
trong hệ thống (implosions) để chờ cho đến khi yếu tố và môi trường mới,
tức tác động từ bên ngoài làm cho nó nổ tung để sụp đổ (explosion),
không như các chế độ tự do dân chủ, có vỏ bọc mềm mại và khả năng điều
chỉnh hình hài (qua các tu chính án).
Giai đoạn thứ ba là giai đoạn tái ổn định (refreeze), hệ thống sẽ đông
cứng lại sau những gì đã xảy ra ở giai đoạn hai, trong đảng CSVN nó có
nghĩa là sau ngày 28/1/2016, ngày cuối cùng của Đại Hội 12. Nó sẽ rất là
khó để thay đổi trong giai đoạn này, trừ khi có đảo chánh hay chiến
tranh.
Như nhà thơ Nguyễn Duy có viết "Phe nào thắng thì nhân dân đều bại", có
một blogger đã viết rằng đây là sự tranh chấp giữa kinh tế thị trường
theo định hướng xã hội chủ nghĩa và kinh tế thị trường theo định hướng
Mafia. Kết quả nhân sự của Đại Hội 12 đảng CSVN có thế nào thì tù nhân
lương tâm vẫn còn tiếp tục nhập kho, những người tranh đấu ôn hoà như LS
Nguyễn Văn Đài, cô Lê Thu Hà, Trần Anh Kim, Lê Thanh Tùng... vẫn bị đàn
áp, các quyền làm người căn bản vẫn bị tước đoạt, thì nó có ý nghĩa gì
cho dân tộc VN đâu? ngoài sự trấn áp để hút máu bóc lột, nhiễm độc dân
tộc thành thần dân Dracula.
Nhân mùa đại hội đảng CSVN, ta thử đem thước ra đo xem 3 tiêu chuẩn tối
thiểu, không thể rớt/fail dù chỉ rớt có một, xem CSVN đang ở đâu trong
nấc thang thiện chí thay đổi từ trên.
Thước đo 1: Các tù nhân chính trị và tôn giáo có được thả hết ra
chưa hay những nguời tranh đấu ôn hoà bên ngoài vẫn tiếp tục bị bắt? -
Fail
Thước đo 2: Những người đã mãn hạn, ra tù có bị canh rình hay tống ra ngoại quốc hay không? - Fail
Thước đo 3: Các quyền làm người căn bản như quyền tự do báo chí, tự do lập hội, biểu tình ôn hoà có được hành xử hay không? - Fail
Chế độ chưa bao giờ có chủ trương hòa giải với các thành phần dân tộc
trong nước, tôn trọng họ và xem họ là đối tượng để đối thoại, nhưng sẵn
sàng gài game với người Việt hải ngoại (Nghị Quyết 36, kêu gọi đại đoàn
kết...) qua những hứa hẹn hão huyền về đặc quyền đặc lợi hay danh vị
(như ghế quốc hội giữa năm 2016).
Nổ bên trong hệ thống như hiện nay giữa những phe đảng là điều người dân
không cần, điều người dân cần là thay đổi hệ thống. Nó chỉ có giá trị
khi nguời cộng sản nên nhân cơ hội này mà chia cái đảng trên 4 triệu
đảng viên này thành hai hay nhiều đảng (explosion) để có đa đảng, khởi
đi một bước ban đầu trên tiến trình dân chủ hóa Việt Nam, bước đi vừa có
lợi cho dân tộc và vừa không ai trong quý vị phải chết hay phải chịu
quá nhiều mất mát.
12.01.2016