Xét rằng: Sự công nhận nhân phẩm của
mọi người trên toàn thế giới và các quyền bình đẳng không thể tước đoạt của họ
chính là nền tảng của tự do, công lý và hòa bình trên thế giới.
Xét rằng: Hành vi xem thường và chà
đạp nhân quyền đã dẫn đến những hành động man rợ, xúc phạm đến lương tâm nhân
loại. Việc tiến đến một thế giới trong đó tất cả mọi người được hưởng tự do
ngôn luận, tự do tín ngưỡng, không còn lo sợ hãi và nghèo khó, phải được tuyên
xưng như là ước vọng cao nhất của con người.
Xét rằng: Nhân Quyền cần phải được bảo
vệ bằng luật pháp, để con người không bị bắt buộc phải sử dụng đến biện pháp cuối
cùng là vùng dậy chống lại độc tài và áp bức.
Xét rằng: Mối quan hệ hữu nghị giữa
các quốc gia cần được khuyến khích và mở rộng.
Xét rằng: Trong Hiến Chương, các dân
tộc của cộng đồng Liên Hiệp Quốc đã lại một lần nữa xác định niềm tin vào những
quyền căn bản của con người, vào nhân phẩm và giá trị con người, vào quyền bình
đẳng nam nữ và cũng đã quyết định cổ vũ cho các tiến bộ xã hội và cải tiến mức
nhân sinh trong bối cảnh ngày càng tự do hơn.
Xét rằng: Các quốc gia hội viên đã
cam kết hợp tác với Liên Hiệp Quốc, nhằm cổ vũ việc tôn trọng nhân quyền và các
quyền tự do căn bản.
Xét rằng: Sự hiểu biết chung về nhân
quyền và tự do là điều tối quan trọng để có thể thực hiện đầy đủ sự cam kết
trên.
Do đó, Ðại Hội Ðồng Liên Hiệp Quốc
long trọng công bố Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền này như là một khuôn mẫu chung
cần đạt tới của mọi dân tộc và quốc gia, nhằm giúp cho mọi cá nhân và thành phần
của xã hội luôn luôn theo sát tinh thần của Bản Tuyên Ngôn, dùng sự truyền đạt
và giáo dục, để nỗ lực phát huy sự tôn trọng các quyền tự do này.
Mặt khác, bằng những phương thức tiến
bộ trong phạm vi quốc gia cũng như quốc tế, phải bảo đảm sự thừa nhận và tuân
hành Bản Tuyên Ngôn một cách có hiệu lực, trong các dân tộc của các nước thành
viên, và ngay cả trong những người dân sống trên các phần đất thuộc quyền cai
quản của các nước đó.
Ðiều 1:
Mọi người sinh ra đều được tự do và bình đẳng về nhân phẩm và quyền. Mọi người đều được phú bẩm về lý trí và lương tâm và vì thế phải đối xử với nhau trên tinh thần bác ái.
Mọi người sinh ra đều được tự do và bình đẳng về nhân phẩm và quyền. Mọi người đều được phú bẩm về lý trí và lương tâm và vì thế phải đối xử với nhau trên tinh thần bác ái.
Ðiều 2:
Mọi người đều được hưởng tất cả những quyền và tự do được công bố trong Bản Tuyên Ngôn này và không có một sự phân biệt nào, như chủng tộc, màu da, phái tính, ngôn ngữ, tôn giáo, quan điểm chính trị hay tất cả quan điểm khác, quốc tịch hay nguồn gốc xã hội, tài sản, nơi sinh, hay tất cả những hoàn cảnh khác. Hơn nữa, cũng không được có sự phân biệt nào đối với con người sống trên một quốc gia hay trên một lãnh thổ, căn cứ trên cơ chế chính trị, nền tảng luật pháp hay quy chế quốc tế của quốc gia hay lãnh thổ đó. Cho dù quốc gia hay lãnh thổ này độc lập hay dưới sự bảo hộ, không được tự trị hay ở trong tình trạng bị hạn chế về chủ quyền.
Mọi người đều được hưởng tất cả những quyền và tự do được công bố trong Bản Tuyên Ngôn này và không có một sự phân biệt nào, như chủng tộc, màu da, phái tính, ngôn ngữ, tôn giáo, quan điểm chính trị hay tất cả quan điểm khác, quốc tịch hay nguồn gốc xã hội, tài sản, nơi sinh, hay tất cả những hoàn cảnh khác. Hơn nữa, cũng không được có sự phân biệt nào đối với con người sống trên một quốc gia hay trên một lãnh thổ, căn cứ trên cơ chế chính trị, nền tảng luật pháp hay quy chế quốc tế của quốc gia hay lãnh thổ đó. Cho dù quốc gia hay lãnh thổ này độc lập hay dưới sự bảo hộ, không được tự trị hay ở trong tình trạng bị hạn chế về chủ quyền.
Ðiều 3:
Mọi người đều có quyền sống, quyền tự do và an toàn cá nhân.
Mọi người đều có quyền sống, quyền tự do và an toàn cá nhân.
Ðiều 4:
Không ai bị cưỡng bức làm nô lệ hay tôi đòi. Chế độ nô lệ và buôn bán nô lệ dưới mọi hình thức đều bị nghiêm cấm.
Không ai bị cưỡng bức làm nô lệ hay tôi đòi. Chế độ nô lệ và buôn bán nô lệ dưới mọi hình thức đều bị nghiêm cấm.
Ðiều 5:
Không một người nào phải chịu cực hình, tra tấn, hay bất kỳ hình thức đối xử, hoặc trừng phạt bất nhân, hay có tính cách lăng nhục.
Không một người nào phải chịu cực hình, tra tấn, hay bất kỳ hình thức đối xử, hoặc trừng phạt bất nhân, hay có tính cách lăng nhục.
Ðiều 6:
Ở bất cứ nơi nào, mỗi người đều có quyền được công nhận tư cách con người của mình trước pháp luật.
Ở bất cứ nơi nào, mỗi người đều có quyền được công nhận tư cách con người của mình trước pháp luật.
Ðiều 7:
Tất cả mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, và phải được bảo vệ một cách bình đẳng, không kỳ thị phân biệt. Tất cả đều được quyền bảo vệ ngang nhau, chống lại mọi kỳ thị vi phạm Bản Tuyên Ngôn này, cũng như chống lại mọi kích động dẫn đến kỳ thị như vậy.
Tất cả mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, và phải được bảo vệ một cách bình đẳng, không kỳ thị phân biệt. Tất cả đều được quyền bảo vệ ngang nhau, chống lại mọi kỳ thị vi phạm Bản Tuyên Ngôn này, cũng như chống lại mọi kích động dẫn đến kỳ thị như vậy.
Ðiều 8:
Mọi người đều có quyền được bảo vệ và bênh vực bởi các cơ quan tư pháp quốc gia có thẩm quyền về các hành vi vi phạm các quyền căn bản, do Hiến Pháp và Luật Pháp quy định.
Mọi người đều có quyền được bảo vệ và bênh vực bởi các cơ quan tư pháp quốc gia có thẩm quyền về các hành vi vi phạm các quyền căn bản, do Hiến Pháp và Luật Pháp quy định.
Ðiều 9:
Không một ai bị bắt bớ, cầm tù hay lưu đày một cách độc đoán.
Không một ai bị bắt bớ, cầm tù hay lưu đày một cách độc đoán.
Ðiều 10:
Mọi người đều có bằng nhau quyền được phân xử công khai và công bằng, trước một tòa án độc lập và vô tư, để được phán quyết về các quyền lợi và nhiệm vụ của mình, hay về những tội phạm mà mình bị cáo buộc.
Mọi người đều có bằng nhau quyền được phân xử công khai và công bằng, trước một tòa án độc lập và vô tư, để được phán quyết về các quyền lợi và nhiệm vụ của mình, hay về những tội phạm mà mình bị cáo buộc.
Ðiều 11:
- Khi
truy tố trước pháp luật, mọi người được xem là vô tội, cho đến khi pháp
luật chứng minh là có tội, trong một phiên tòa công khai và tòa án này
phải cung ứng tất cả mọi bảo đảm cần thiết cho quyền biện hộ của đương sự.
- Không
ai có thể bị kết án khi có những hành động hay sơ suất xảy ra vào lúc mà
luật pháp của quốc gia hay quốc tế không qui định đó là một hành vi phạm
pháp. Tương tự như vậy, không được áp đặt một hình phạt nào nặng hơn hình
phạt được ấn định vào lúc hành vi phạm pháp xảy ra.
Ðiều 12:
Không một ai bị xâm phạm một cách độc đoán về đời sống riêng tư, gia đình, nhà ở, hay thư tín, cũng như bị xúc phạm danh dự hay tiếng tăm của mình. Mọi người đều có quyền được luật pháp bảo vệ, trước những xâm phạm và xúc phạm như vậy.
Không một ai bị xâm phạm một cách độc đoán về đời sống riêng tư, gia đình, nhà ở, hay thư tín, cũng như bị xúc phạm danh dự hay tiếng tăm của mình. Mọi người đều có quyền được luật pháp bảo vệ, trước những xâm phạm và xúc phạm như vậy.
Ðiều 13:
- Mọi
người có quyền tự do di chuyển và cư trú, trong phạm vi biên giới của quốc
gia.
- Mọi
người đều có quyền rời khỏi lãnh thổ bất kỳ nước nào, kể cả nước của mình,
và quyền trở về xứ sở.
Ðiều 14:
- Trước
sự ngược đãi, mọi người đều có quyền tị nạn và tìm sự dung thân tại các
quốc gia khác.
- Quyền
này không được kể đến, trong trường hợp bị truy nã thật sự vì các tội phạm
không có tính chính trị, hay do những hành vi trái với những mục tiêu và
nguyên tắc của Liên Hiệp Quốc.
Ðiều 15:
- Mọi
người đều có quyền có quốc tịch.
- Không
một ai bị tước bỏ quốc tịch, hay bị từ chối quyền thay đổi quốc tịch, một
cách độc đoán.
Ðiều 16:
- Nam và
nữ trong tuổi trưởng thành có quyền kết hôn và lập gia đình, mà không bị
hạn chế về lý do chủng tộc, quốc tịch hay tôn giáo. Nam nữ đều có quyền
bình đẳng lúc kết hôn, trong đời sống vợ chồng và lúc ly hôn.
- Hôn
nhân chỉ có thể tiến hành khi cả hai đều được tự do quyết định và đồng ý
thật sự.
- Gia
đình phải được xem là một đơn vị tự nhiên và căn bản của xã hội, và được
quyền bảo vệ của xã hội và quốc gia.
Ðiều 17:
- Mọi
người đều có quyền sở hữu tài sản cá nhân cũng như tập thể.
- Không
ai có thể bị tước đoạt tài sản của mình một cách độc đoán.
Ðiều 18:
Mọi người đều có quyền về tự do tư tưởng, nhận thức và tôn giáo. Quyền này bao gồm cả quyền tự do thay đổi tôn giáo hay tín ngưỡng, cũng như quyền tự do biểu lộ tôn giáo hay tín ngưỡng của mình, với tư cách cá nhân hay tập thể, ở nơi công cộng hay nơi chốn riêng, bằng sự truyền dạy, thực hành, thờ phượng và áp dụng các nghi thức đạo giáo.
Mọi người đều có quyền về tự do tư tưởng, nhận thức và tôn giáo. Quyền này bao gồm cả quyền tự do thay đổi tôn giáo hay tín ngưỡng, cũng như quyền tự do biểu lộ tôn giáo hay tín ngưỡng của mình, với tư cách cá nhân hay tập thể, ở nơi công cộng hay nơi chốn riêng, bằng sự truyền dạy, thực hành, thờ phượng và áp dụng các nghi thức đạo giáo.
Ðiều 19:
Mọi người đều có quyền tự do ngôn luận và bày tỏ quan điểm. Quyền này bao gồm sự tự do quan điểm mà không bị xen vào quấy rầy và được tự do tìm kiếm, thu nhận và quảng bá tin tức và tư tưởng qua mọi phương tiện truyền thông bất kể biên giới.
Mọi người đều có quyền tự do ngôn luận và bày tỏ quan điểm. Quyền này bao gồm sự tự do quan điểm mà không bị xen vào quấy rầy và được tự do tìm kiếm, thu nhận và quảng bá tin tức và tư tưởng qua mọi phương tiện truyền thông bất kể biên giới.
Ðiều 20:
- Mọi
người đều có quyền tự do hội họp và lập hội, một cách ôn hòa.
- Không
một ai có thể bị cưỡng bách gia nhập vào một đoàn thể.
Ðiều 21:
- Mọi
người đều có quyền tham gia vào việc điều hành xứ sở của mình, một cách
trực tiếp hay qua các đại biểu được tuyển chọn một cách tự do.
- Mọi
người đều có quyền đón nhận những dịch vụ công cộng của quốc gia một cách
bình đẳng.
- Ý muốn
của người dân phải là nền tảng của quyền lực chính quyền. Ý muốn này phải
được thể hiện qua các cuộc bầu cử định kỳ và thực sự, bằng phiếu kín, qua
phương thức phổ thông và bình đẳng đầu phiếu, hay các phương thức tương
đương của bầu cử tự do.
Ðiều 22:
Vì là thành viên của xã hội, mỗi người đều có quyền an ninh xã hội, qua các cố gắng của quốc gia và hợp tác quốc tế, dựa theo phương cách tổ chức và tài nguyên của mỗi nước. Quyền này được đặt trên căn bản của sự thụ hưởng những quyền về kinh tế, xã hội và văn hóa, cần thiết cho nhân phẩm và sự phát triển tự do của mỗi cá nhân.
Vì là thành viên của xã hội, mỗi người đều có quyền an ninh xã hội, qua các cố gắng của quốc gia và hợp tác quốc tế, dựa theo phương cách tổ chức và tài nguyên của mỗi nước. Quyền này được đặt trên căn bản của sự thụ hưởng những quyền về kinh tế, xã hội và văn hóa, cần thiết cho nhân phẩm và sự phát triển tự do của mỗi cá nhân.
Ðiều 23:
- Mọi
người đều có quyền làm việc, quyền tự do chọn việc làm, quyền được hưởng
các điều kiện làm việc chính đáng và thuận lợi đối với công việc, và quyền
được bảo vệ chống thất nghiệp.
- Mọi
người, không vì lý do kỳ thị nào, đều có quyền được hưởng lương bổng như
nhau cho cùng một công việc.
- Mọi
người làm việc đều được quyền hưởng thù lao một cách công bằng và thích
hợp, khả dĩ bảo đảm cho bản thân và gia đình mình một cuộc sống xứng đáng
với nhân phẩm, cũng như được trợ giúp nếu cần, qua các phương thức bảo vệ
xã hội khác.
- Mọi
người đều có quyền thành lập và tham gia vào các nghiệp đoàn, để bảo vệ
quyền lợi của mình.
Ðiều 24:
Mọi người đều có quyền nghỉ ngơi và giải trí, kể cả việc hạn chế hợp lý số giờ làm việc, và các ngày nghỉ định kỳ có trả lương.
Mọi người đều có quyền nghỉ ngơi và giải trí, kể cả việc hạn chế hợp lý số giờ làm việc, và các ngày nghỉ định kỳ có trả lương.
Ðiều 25:
- Mọi
người đều có quyền được hưởng một mức sống phù hợp với sức khỏe và sự no
ấm cho bản thân và gia đình bao gồm: thực phẩm, quần áo, nhà ở, y tế và
các dịch vụ xã hội cần thiết, quyền an sinh trong lúc thất nghiệp, đau ốm,
tàn tật, góa bụa, tuổi già hay các tình huống thiếu thốn khác do các hoàn
cảnh ngoài khả năng kiểm soát của mình.
- Các bà
mẹ và trẻ con phải được hưởng sự chăm sóc và trợ giúp đặc biệt. Tất cả mọi
trẻ con, sinh có hôn thú hay không, đều được xã hội bảo vệ một cách bình
đẳng.
Ðiều 26:
- Mọi
người đều có quyền được giáo dục. Giáo dục phải được miễn phí, ít nhất là
ở bậc tiểu học và căn bản. Giáo dục tiểu học phải bắt buộc. Giáo dục kỹ
thuật và chuyên nghiệp phải được mở rộng và giáo dục đại học phải được mở
rộng bình đẳng cho mọi người, trên căn bản tài năng xứng đáng.
- Giáo
dục phải được điều hướng để phát triển đầy đủ nhân cách, và củng cố sự tôn
trọng nhân quyền và các quyền tự do căn bản. Giáo dục phải nhằm cổ vũ sự
cảm thông, lòng khoan dung, và tình hữu nghị giữa mọi quốc gia, mọi nhóm
chủng tộc hoặc tôn giáo, và hỗ trợ việc phát triển các sinh hoạt của Liên
Hiệp Quốc nhằm duy trì hòa bình.
- Cha mẹ
có quyền ưu tiên chọn lựa phương cách giáo dục dành cho con cái mình.
Ðiều 27:
- Mọi
người đều có quyền tự do tham gia sinh hoạt văn hóa cộng đồng, thưởng thức
các bộ môn nghệ thuật, và cùng chia sẻ các tiến bộ khoa học cũng như các
lợi ích của khoa học.
- Mọi
người đều có quyền được bảo vệ về tác quyền, trên bình diện tinh thần cũng
như quyền lợi vật chất, đối với các tác phẩm khoa học, văn chương, hay
nghệ thuật.
Ðiều 28:
Mọi người đều có quyền đòi hỏi được sống trong một trật tự xã hội và trật tự quốc tế, trong đó các quyền và các tự do được đề cập trong Bản Tuyên Ngôn này có thể được thể hiện đầy đủ.
Mọi người đều có quyền đòi hỏi được sống trong một trật tự xã hội và trật tự quốc tế, trong đó các quyền và các tự do được đề cập trong Bản Tuyên Ngôn này có thể được thể hiện đầy đủ.
Ðiều 29:
- Mọi
người đều có bổn phận đối với cộng đồng nào mà chỉ trong đó mới có thể
phát triển toàn vẹn và tự do nhân cách của mình.
- Trong
việc hành xử nhân quyền và thụ hưởng tự do, mọi người chỉ phải chịu những
hạn chế do luật định, và những hạn chế này chỉ nhằm mục tiêu bảo đảm sự
thừa nhận và tôn trọng nhân quyền, và quyền tự do của những người khác,
cũng như nhằm thỏa mãn những đòi hỏi chính đáng về luân lý, trật tự công
cộng, và nền an sinh chung trong một xã hội dân chủ.
- Trong
bất cứ trường hợp nào, nhân quyền và những quyền tự do này cũng không được
hành xử trái với những mục tiêu và nguyên tắc của Liên Hiệp Quốc.
Ðiều 30:
Không một điều nào trong Bản Tuyên Ngôn này được hiểu và hàm ý cho phép một nước, một nhóm hay một cá nhân nào được quyền có những việc làm hay hành động nhằm hủy diệt nhân quyền và tự do được thừa nhận trong bản Tuyên Ngôn này.
Không một điều nào trong Bản Tuyên Ngôn này được hiểu và hàm ý cho phép một nước, một nhóm hay một cá nhân nào được quyền có những việc làm hay hành động nhằm hủy diệt nhân quyền và tự do được thừa nhận trong bản Tuyên Ngôn này.
Liên Hiệp Quốc, ngày 10 tháng 12 năm
1948
Englisch
PREAMBLE
Whereas recognition of the inherent dignity and of the equal and inalienable
rights of all members of the human family is the foundation of freedom, justice
and peace in the world, Whereas disregard and contempt for human rights have resulted in barbarous acts which have outraged the conscience of mankind, and the advent of a world in which human beings shall enjoy freedom of speech and belief and freedom from fear and want has been proclaimed as the highest aspiration of the common people,
Whereas it is essential, if man is not to be compelled to have recourse, as a last resort, to rebellion against tyranny and oppression, that human rights should be protected by the rule of law,
Whereas it is essential to promote the development of friendly relations between nations,
Whereas the peoples of the United Nations have in the Charter reaffirmed their faith in fundamental human rights, in the dignity and worth of the human person and in the equal rights of men and women and have determined to promote social progress and better standards of life in larger freedom,
Whereas Member States have pledged themselves to achieve, in co-operation with the United Nations, the promotion of universal respect for and observance of human rights and fundamental freedoms,
Whereas a common understanding of these rights and freedoms is of the greatest importance for the full realization of this pledge,
Now, Therefore THE GENERAL ASSEMBLY proclaims THIS UNIVERSAL DECLARATION OF HUMAN RIGHTS as a common standard of achievement for all peoples and all nations, to the end that every individual and every organ of society, keeping this Declaration constantly in mind, shall strive by teaching and education to promote respect for these rights and freedoms and by progressive measures, national and international, to secure their universal and effective recognition and observance, both among the peoples of Member States themselves and among the peoples of territories under their jurisdiction.
Article
1.
- All human beings are born free and equal in dignity and
rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards
one another in a spirit of brotherhood.
Article
2.
- Everyone is entitled to all the rights and freedoms set
forth in this Declaration, without distinction of any kind, such as race,
colour, sex, language, religion, political or other opinion, national or
social origin, property, birth or other status. Furthermore, no
distinction shall be made on the basis of the political, jurisdictional or
international status of the country or territory to which a person
belongs, whether it be independent, trust, non-self-governing or under any
other limitation of sovereignty.
Article
3.
- Everyone has the right to life, liberty and security of
person.
Article
4.
- No one shall be held in slavery or servitude; slavery
and the slave trade shall be prohibited in all their forms.
Article
5.
- No one shall be subjected to torture or to cruel,
inhuman or degrading treatment or punishment.
Article
6.
- Everyone has the right to recognition everywhere as a
person before the law.
Article
7.
- All are equal before the law and are entitled without
any discrimination to equal protection of the law. All are entitled to
equal protection against any discrimination in violation of this
Declaration and against any incitement to such discrimination.
Article
8.
- Everyone has the right to an effective remedy by the
competent national tribunals for acts violating the fundamental rights
granted him by the constitution or by law.
Article
9.
- No one shall be subjected to arbitrary arrest,
detention or exile.
Article
10.
- Everyone is entitled in full equality to a fair and
public hearing by an independent and impartial tribunal, in the
determination of his rights and obligations and of any criminal charge
against him.
Article
11.
- (1) Everyone charged with a penal offence has the right
to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public
trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.
- (2) No one shall be held guilty of any penal offence on
account of any act or omission which did not constitute a penal offence,
under national or international law, at the time when it was committed.
Nor shall a heavier penalty be imposed than the one that was applicable at
the time the penal offence was committed.
Article
12.
- No one shall be subjected to arbitrary interference
with his privacy, family, home or correspondence, nor to attacks upon his
honour and reputation. Everyone has the right to the protection of the law
against such interference or attacks.
Article
13.
- (1) Everyone has the right to freedom of movement and
residence within the borders of each state.
- (2) Everyone has the right to leave any country,
including his own, and to return to his country.
Article
14.
- (1) Everyone has the right to seek and to enjoy in
other countries asylum from persecution.
- (2) This right may not be invoked in the case of
prosecutions genuinely arising from non-political crimes or from acts
contrary to the purposes and principles of the United Nations.
Article
15.
- (1) Everyone has the right to a nationality.
- (2) No one shall be arbitrarily deprived of his nationality
nor denied the right to change his nationality.
Article
16.
- (1) Men and women of full age, without any limitation
due to race, nationality or religion, have the right to marry and to found
a family. They are entitled to equal rights as to marriage, during
marriage and at its dissolution.
- (2) Marriage shall be entered into only with the free
and full consent of the intending spouses.
- (3) The family is the natural and fundamental group
unit of society and is entitled to protection by society and the State.
Article
17.
- (1) Everyone has the right to own property alone as
well as in association with others.
- (2) No one shall be arbitrarily deprived of his
property.
Article
18.
- Everyone has the right to freedom of thought,
conscience and religion; this right includes freedom to change his
religion or belief, and freedom, either alone or in community with others
and in public or private, to manifest his religion or belief in teaching,
practice, worship and observance.
Article
19.
- Everyone has the right to freedom of opinion and
expression; this right includes freedom to hold opinions without
interference and to seek, receive and impart information and ideas through
any media and regardless of frontiers.
Article
20.
- (1) Everyone has the right to freedom of peaceful
assembly and association.
- (2) No one may be compelled to belong to an
association.
Article
21.
- (1) Everyone has the right to take part in the
government of his country, directly or through freely chosen
representatives.
- (2) Everyone has the right of equal access to public
service in his country.
- (3) The will of the people shall be the basis of the
authority of government; this will shall be expressed in periodic and
genuine elections which shall be by universal and equal suffrage and shall
be held by secret vote or by equivalent free voting procedures.
Article
22.
- Everyone, as a member of society, has the right to
social security and is entitled to realization, through national effort
and international co-operation and in accordance with the organization and
resources of each State, of the economic, social and cultural rights
indispensable for his dignity and the free development of his personality.
Article
23.
- (1) Everyone has the right to work, to free choice of
employment, to just and favourable conditions of work and to protection
against unemployment.
- (2) Everyone, without any discrimination, has the right
to equal pay for equal work.
- (3) Everyone who works has the right to just and
favourable remuneration ensuring for himself and his family an existence
worthy of human dignity, and supplemented, if necessary, by other means of
social protection.
- (4) Everyone has the right to form and to join trade
unions for the protection of his interests.
Article
24.
- Everyone has the right to rest and leisure, including
reasonable limitation of working hours and periodic holidays with pay.
Article
25.
- (1) Everyone has the right to a standard of living
adequate for the health and well-being of himself and of his family,
including food, clothing, housing and medical care and necessary social
services, and the right to security in the event of unemployment,
sickness, disability, widowhood, old age or other lack of livelihood in
circumstances beyond his control.
- (2) Motherhood and childhood are entitled to special
care and assistance. All children, whether born in or out of wedlock,
shall enjoy the same social protection.
Article
26.
- (1) Everyone has the right to education. Education
shall be free, at least in the elementary and fundamental stages.
Elementary education shall be compulsory. Technical and professional
education shall be made generally available and higher education shall be
equally accessible to all on the basis of merit.
- (2) Education shall be directed to the full development
of the human personality and to the strengthening of respect for human
rights and fundamental freedoms. It shall promote understanding, tolerance
and friendship among all nations, racial or religious groups, and shall
further the activities of the United Nations for the maintenance of peace.
- (3) Parents have a prior right to choose the kind of
education that shall be given to their children.
Article
27.
- (1) Everyone has the right freely to participate in the
cultural life of the community, to enjoy the arts and to share in
scientific advancement and its benefits.
- (2) Everyone has the right to the protection of the
moral and material interests resulting from any scientific, literary or
artistic production of which he is the author.
Article
28.
- Everyone is entitled to a social and international
order in which the rights and freedoms set forth in this Declaration can
be fully realized.
Article
29.
- (1) Everyone has duties to the community in which alone
the free and full development of his personality is possible.
- (2) In the exercise of his rights and freedoms,
everyone shall be subject only to such limitations as are determined by
law solely for the purpose of securing due recognition and respect for the
rights and freedoms of others and of meeting the just requirements of
morality, public order and the general welfare in a democratic society.
- (3) These rights and freedoms may in no case be
exercised contrary to the purposes and principles of the United Nations.
Article
30.
- Nothing in this Declaration may be interpreted as implying
for any State, group or person any right to engage in any activity or to
perform any act aimed at the destruction of any of the rights and freedoms
set forth herein.