Pháp
đã chính thức nhảy vào cuộc
tranh cãi gay gắt về Biển
Đông, kêu gọi các quốc gia
Châu Âu đi tuần tra trong vùng
biển nhiều tranh chấp này.
Bộ
trưởng Quốc Phòng Pháp
Jean-Yves Le Drian, phát biểu
tại Hội nghị An ninh ở
Singapore kêu gọi hải quân
Châu Âu phải có mặt “thường
xuyên và rõ rệt” trong vùng
Biển Đông để duy trì luật biển
và quyền tự do hải hành. Ông
nói, “Nếu chúng ta muốn kiềm
chế nguy cơ xung đột thì chúng
ta phải bảo vệ quyền này và
phải tự tay bảo vệ.”
Mặc
dầu ông Bộ trưởng Quốc Phòng
Pháp không nêu đích danh Trung
Quốc, phát biểu của ông chẳng
khác gì lời chỉ trích Bắc
Kinh. Ông nói, “Nếu luật biển
không được tôn trọng ngày hôm
nay tại Biển Đông thì luật
biển sẽ bị đe dọa mai đây tại
vùng Bắc Cực, vùng Địa Trung
Hải, hoặc các vùng biển khác.”
Lập
trường của Pháp là phản ứng
bất lợi mới nhất của quốc tế
đối với thái độ ương ngạnh của
Trung Quốc trong vùng Biển
Đông, nơi có hơn 5 nghìn tỉ đô
la hàng hóa chuyển vận hàng
năm.
Cuộc
hội thảo an ninh tại Singapore
quy tụ các viên chức quốc
phòng cao cấp và giới ngoại
giao để bàn luận các thách
thức an ninh mà Châu Á đang
đối diện. Bắc Kinh ra sức bảo
vệ chính sách của họ tại diễn
đàn này và cáo buộc Hoa Kỳ can
thiệp vào chuyện trong vùng.
Tuy thế Trung Quốc lại là đối
tượng bị các quốc gia khác chỉ
trích một cách gián tiếp. Bộ
trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ, ông
Ash Carter đưa ra lời cảnh báo
Trung Quốc tại hội nghị. Trung
Quốc sẽ gặp phải “hành động”
của Hoa Kỳ nếu họ tìm cách xây
đắp bãi cạn Scarborough đang
tranh chấp với Phi Luật Tân.
Vào
ngày Chủ Nhật, Bộ trưởng Ngoại
Giao Hoa Kỳ John Kerry phát
biểu trước thềm hội nghị
thượng đỉnh với Bắc Kinh về
các vấn đề an ninh và kinh tế,
kêu gọi Trung Quốc đừng công
bố vùng nhận diện phòng không
tại Biển Đông vì đó là một
hành vi “khiêu khích và gây
bất ổn.”
Kể
từ khi tuyên nhận chủ quyền
trên Biển Đông, ra sức xây đắp
đảo, gây hấn với các quốc gia
khác về quyền đánh bắt cá, Bắc
Kinh đã tìm cách để các tranh
chấp này không bị “quốc tế
hóa”, và chọn giải quyết song
phương. Trung Quốc thường
xuyên nỗ lực để gạt vấn đề
Biển Đông ra khỏi nghị trình
họp của ASEAN.
Nhưng
thái độ cứng rắn của Trung
Quốc về chủ quyền lãnh hải,
cộng với việc khai triển thêm
nhiều tàu cảnh sát biển, hiện
đại hóa hải quân, bồi đắp đảo,
đã đẩy nhiều quốc gia Đông Nam
Á đến gần Hoa Kỳ. Điển hình là
Hoa Kỳ vừa tháo gỡ lệnh cấm
vận vũ khí với Việt Nam, và đã
tăng cường thêm quan hệ quốc
phòng với Phi Luật Tân.
Các
quốc gia Châu Á khác cũng quan
tâm về hành vi của Trung Quốc.
Nhật Bản cho biết là sẽ xem
xét việc đi tuần tra tại Biển
Đông mặc dầu chính Nhật và
Trung Quốc đang có tranh chấp
tại vùng Đông Hải. Ấn Độ cũng
lên tiếng quan tâm hơn đến
thách thức của Trung Quốc đối
với tự do hải hành tại Tây
Thái Bình Dương.
Bộ trưởng Quốc Phòng Pháp
Jean-Yves Le Drian tại Hội
nghị An ninh ở Singapore hôm
2-6-2016.
Và
bây giờ với sự lên tiếng của
Pháp, ngay cả các quốc gia
Châu Âu cũng cổ võ cho phản
ứng mạnh hơn đối với sự lấn
lướt của Trung Quốc. Đối với
Pháp và Châu Âu, vấn đề không
phải chỉ là bảo vệ quyền lợi
giao thương và kinh tế trong
vùng mà còn là duy trì trật tự
thế giới và luật pháp quốc tế.
Thời
điểm tuyên bố của Bộ Trưởng
Quốc Phòng Pháp không phải là
điều ngẫu nhiên. Trong tháng
này tòa trọng tài tại The
Hague sẽ ra phán quyết về đơn
kiện Trung Quốc của Phi Luật
Tân.
Theo
bà Mira Rapp-Hooper, nghiên
cứu gia tại Trung Tâm cho Nền
An Ninh Mới Hoa Kỳ, “Liên Âu
can dự vào Biển Đông là điều
mà Hoa Kỳ đã mong đợi từ lâu.
Thời điểm kêu gọi của Pháp còn
có thể có nghĩa là các chính
quyền Liêu Âu sẽ hỗ trợ mạnh
mẽ phán quyết của tòa trọng
tài sắp tới đây.”
Keith
Johnson, Dan De Luce
6/6/2016
Hoàng
Thuyên lược dịch