Hồ Chí Phèo (Danlambao) - Vào
cuối nhiệm kỳ Tổng Thống Mỹ, ông Obama, không biết vô tình hay
hữu ý, đã có cùng chuyến đi thăm hai nước cựu thù: Việt Nam và
Nhật Bản. Hai cuộc chiến của Mỹ với hai quốc gia Đông Á, cách
nước Mỹ nửa vòng trái đất đã có những hậu quả vô cùng nghịch
lý.
Bắc Việt với sự yểm trợ của khối cộng sản Đông Âu, Trung Cộng
đã trở thành kẻ chiến thắng trong cuộc chiến VN. Người Mỹ đã
ngậm ngùi rời Việt Nam sau thất bại trong việc bảo vệ tiền
đồn chống Cộng VNCH. Năm 1975 Bắc Việt huyênh hoang ca ngợi chiến
thắng vĩ đại của mình. Khác hẳn năm 1945 người Nhật đã đau đớn
nhìn lễ ký kết đầu hàng vô điều kiện trên chiến hạm của Mỹ,
chấm dứt chiến tranh thế giới thứ hai.
Thời gian trôi qua nhanh, nước Nhật của những kẻ chiến bại đã
trở thành một quốc gia hùng mạnh trên thế giới. Dân Đức vốn
nổi tiếng tự hào về dân tộc mình cũng nghiên mình, nể phục
người Nhật, một hai xin thưa ngài. Vâng... NGÀI CHIẾN BẠI.
Còn Việt Nam, đất nước của kẻ chiến thắng lại trở thành một
nước nghèo đói, lạc hậu. Nhiều người Việt tiếp tục bỏ xứ ra
đi. Có người qua các nước láng giềng làm các nghề hèn hạ như
ăn xin, ăn cắp, buôn đồ cấm, đồ lậu... Người dân bản địa đã không
khỏi quay đầu, bĩu môi, khinh bỉ. Vâng đấy là dân từ xứ sở của...
THẰNG CHIẾN THẮNG.
Tìm hiểu thêm về vấn đề này, nhà báo độc lập NTT đã tổ chức
một buổi tọa đàm với hai khách mời. Một từ VN, GS TS Nguyễn
Chiến Thắng (tên cúng cơm Nguyễn văn Vẹt) thuộc Học viện
NCCTHCM. Một từ Nhật, GS TS Nhật này nói tiếng Việt rất giỏi và đã
chọn một tên Việt Nam, GS Nguyễn Chiến Bại.
GS Chiến Thắng (mập mạp, hồng hào, quần áo hợp thời trang, giọng
có vẻ bực bội): Tôi học bở hơi tai mới có bằng tiến sĩ. Rồi
học, đọc vanh vách ngày đêm như con vẹt chủ nghĩa Mác Lê, mới
lên hàm giáo sư. Nghiêm túc đề nghị nhà báo gọi đúng cách:
TIẾN SĨ GIÁO SƯ THỰC THỤ NGUYỄN CHIẾN THẮNG.
GS Chiến Bại (đầu tóc bù xù như Einstein, quần áo xốc xếch, vui
vẻ): Ồ, nhà báo muốn xưng hô như thế nào cũng được. Hay để đơn
giản gọi bằng ông cũng được.
NTT: Vâng. Trước khi bàn đến hiện tại xin trở lại lịch sử. Khi chấm
dứt chiến tranh, nước Nhật lúc ấy ra sao? Và VN tình hình như
thế nào? Xin mời GS Chiến Bại.
GS Chiến Bại (Trầm ngâm): Tôi sinh ra sau chiến tranh. Những chuyện
ngay sau chiến tranh do bố mẹ tôi hay kể lại, tôi vẫn nhớ. Những
ngày đó rất đói khổ. Các thành phố không còn nguyên vẹn. Hai
thành phố bị bom nguyên tử thì thành bình địa. Bố mẹ tôi phải
ngày đêm lo chôn cất người chết, dọn dẹp các căn nhà đổ nát.
Cơ sở hạ tầng thiếu thốn, ốn ăn uống bữa đói, bữa no. Nghĩ lại
thấy thực kinh khủng. Người Mỹ không có chuyện trả thù, hay học
tập cải tạo. Chỉ lãnh đạo chủ chốt, hoặc mổ bụng tự sát hoặc
bị bắt ra toà vì các tội ác chiến tranh ở Nam King, Phi Luật Tân,
Triều Tiên... Vua Nhật vẫn toạ vì theo đúng hoà ước. Dân Nhật
lúc ấy đoàn kết sau lưng nhà vua, các lãnh đạo mới, cùng chung
một lòng xây dựng nước Nhật từ đống tro tàn.
Ngày đó, các học sinh ngay từ tiểu học, hàng ngày học một
buổi, một buổi tham gia dọn dẹp đường phố, trồng nông phẩm.
Được sự giúp đỡ của Mỹ, các hãng xưởng hồi phục dần và rồi
phát triển mạnh mẽ. Bố tôi làm công nhân cho một hãng nhỏ. Ông đi
làm từ sáng sớm, đến gần tối mới về nhà, ăn cơm tối chung với gia đình.
Ông có vẻ rất yêu công việc của mình, và xem hãng xưởng như gia đình thứ
hai. Tôi còn nhớ, ngày tôi được vài tuổi. Một buổi chiều bố
tôi đi làm về, ông đứng trước cửa nhà, hân hoan nhìn mẹ tôi. Tay
phải ông dắt một chiếc xe đạp, đơn giản nhưng mới. Đấy là sản
phẩm đầu tiên từ hãng ông đang làm việc. Mẹ tôi đứng trước cửa
nhà lặng nhìn, đột nhiên bà bật khóc và ôm chặt lấy ông, hai người
đều khóc. Bố tôi xoa đầu tôi, nói qua giòng lệ: "Đất nước mình
đang hồi sinh đấy con...". Phải nước Nhật đã gượng đứng dậy bằng
đôi chân của mình.
Và từ đó bao nhiêu mồ hôi, công sức bỏ ra với một tấm lòng, một trái tim
hướng về tổ quốc, dân tộc. 20 năm sau chiến tranh thế giới đã biết
đến các thương hiệu Toyota, Nissan, Sony, Panasonic... rồi Honda,
Suzuki... Nước Nhật vẫn theo chế độ quân chủ lập hiến, vua Nhật
chỉ đại diện quốc gia, chính phủ được dân bầu điều hành đất
nước. Đảng đối lập gồm thành phần có chính kiến khác được
tự do hoạt động. Tất cả thể chế đó cùng sự cần cù của người
Nhật đã tạo ra một NHẬT BẢN NGÀY NAY.
GS Chiến Thắng (vui vẻ): Ngày 30/4/75 tôi cùng đơn vị tiến vào
Sài Gòn. Vui quá. Thành phố còn nguyên vẹn. Đường xá rộng rãi,
nhà cao tầng... Bộ đội chúng tôi ai đi cũng ngẫng cao đầu, không
phải hãnh diện vì giải phóng Sài Gòn, mà chúng tôi lo ngắm
nhìn các ngôi nhà cao đẹp. Có anh quẹo cả cổ đấy. Chúng tôi
tìm thấy bao nhiêu kho thịt đông lạnh, đủ cho dân thành phố dùng
cả năm. Rồi máy móc đủ loại, nhưng anh em bộ đội chúng tôi chỉ
thèm rõ rãi mấy cái đài chạy pin thôi. Ấy trong anh em chúng
tôi cứ nói với nhau: "Đi giải phóng thành phố giàu có hơn
mình, thích thật. Nếu mà giải phóng thành phố nghèo, chán bỏ
mẹ?"
Sau đó chúng tôi gọi viên chức, quân đội Miền Nam tập trung học tập cải
tạo. Ban ngày cả ngàn người xếp hàng đưa lên xe ra các trại cải tạo mà
ngay cả chúng tôi chả biết nó nằm ở đâu. Buổi tôi chúng tôi ôm bụng, lăn
ra cười: "Dân miền Nam ngây thơ qúa. Họ nghe lời, chỉ mang theo lương
thực đủ ba ngày học tập. Họ đâu có biết ba đây là ba năm hay ba chục
năm?". Vui quá đi thôi!
Lúc ấy, tôi chỉ là bộ đội trẻ, 18 tuổi, nhưng nhờ chăm chỉ học làu chủ
nghĩa Mác Lê, nên được giao nhiệm vụ cán bộ giảng huấn cho thành phần
học tập cải tạo tại chỗ. Đứng trước đám đông tôi cứ thao thao bất tuyệt
về tư tưởng vĩ đại HCM, thiên đường cộng sản nơi không có người bóc lột
người... Tối về phòng, tôi lại ôm bụng cười khi nghĩ lại đám đông trố
mắt nhìn tôi giảng thuyết. Họ chắc chả hiểu gì, nhất là thiên đường
cộng sản tôi đã cố vẽ vời. Làm sao hiểu được thiên đường khi chưa thấy
địa ngục? Chẳng lẽ vừa được giải phóng lên ở ngay trên thiên đường, thế
còn gì hiểu vui thú!.
Còn việc đánh tư sản mại bản ở Miền Nam nữa chứ. Đồng chí Đỗ Mười được
trung ương cử vào Nam để lo việc này. Chúng tôi theo đúng y như bản
hướng dẫn của đ/c Đ.M cho từng nhà, cửa hàng bị kiểm kê. Đ.M ân cần căn
dặn phải nói nhiều đến tên đ/c cho có vẻ giới giang hồ thảo khấu, người
dân mới biết sợ. Nếu thấy nhà cửa đẹp, niêm phong và cấp giấy được phép
cho đi KINH TẾ MỚI. Đúng đảng là những người thích đùa nên mới
đưa Đ.M làm việc như trấn lột người có của như thế này.
Một lần tôi kiểm kê nhà của một bà đáng tuổi bà nội tôi. Bà khóc lóc,
năn nỉ: "Cháu ơi, dì làm lụng suốt cả đời chỉ xây dựng được cơ sở nhỏ
này. Cháu thương tình cho dì xin lại một phần..." Tôi cười to, chỉ vào
mặt bà: "Này bà già khốn khổ dại dột kia. Bà này không biết Đ.M đảng
cộng sản à. Bà cứ khóc lóc, năn nỉ là Đ.M. không những cho bà, mà cả gia
đình đi học tập cải tạo ngút chỉ cho sáng mắt ra!". Vâng vui quá, đ/c
Đ.M đúng là một đỉnh cao trí tuệ của đảng. Bây giờ Đ.M già rồi. Chúng
tôi đã chọn đường đặt tên Đ.M, gần đường các đồng chí Lê Duẩn, Trường
Chinh nhưng Đ. M còn ham vui, ham sống, chưa chịu chết.
Đảng là những người anh hề luôn luôn tìm chính sách để nhân dân vui
đùa. Tiền mất giá ư, đổi tiền, 500 tiền cũ còn 1 đồng tiền mới. Ngân
sách nhà nước thiếu tiền ư, công an tổ chức vượt biên BÁN CHÍNH THỨC,
vượt biên KHÔNG CHÍNH THỨC. Giá cả chỉ tính bằng vàng thôi. Thị trường
kinh tế không ổn định, thôi thì NGĂN SÔNG CẤM CHỢ. Bao nhiêu là chuyện
vui không sao kể hết được. Vừa làm các chuyện vui này chúng tôi còn
bày thêm trò tụt giốc.
Thực tế năm tháng sau đó, chúng tôi đã đưa cả nước trượt xuống... Họ
được ăn bo bo thế gạo. Kho thịt dự trữ còn ít để dành cho lãnh đạo.
Trong cơ quan, bệnh viện, hãng xưởng có ban đời sống chỉ để chia thịt,
chia cá, mắm muối cho nhân viên, họ thường cãi nhau dành phần như ở chợ.
Mọi người không cần đi chợ ngoài, ở đấy không có gì để bán. Tôi lại
cười khi nhìn người dân lo lắng. Họ chẳng vui vẻ tận hưởng cái thú trượt
ván xuống dốc gì cả. Khi tuột đến đáy rồi, không còn chổ nào nữa, đảng
sẽ mở đường bò lên thôi. Đúng vậy, chủ nghĩa Mác Lê được bẻ cong queo đi
một tí: kinh tế thị trường định hướng XHCN. Không ai hiểu gì cả, nhưng
không còn đường nào đi thì bò theo đảng thôi! Nhiều người trách móc đảng
bắt họ phải bò, tôi cười to: "Hỡi quần chúng khờ dại kia. Nhiều người
về già cứ mong ước mình chỉ trẻ lại vài tuổi, tốn kém bao nhiêu cũng
được. Nay chỉ nhờ đảng tất cả trở lại bé bỏng, chỉ biết bò, biết lẫy.
Thế không biết ơn đảng!". Bây giờ, sau 50 năm chiến tranh chúng tôi vẫn
kiên trì tiếp tục bò theo chủ thuyết Mác Lê, bò theo đảng để có VIỆT
NAM NGÀY NAY.
NTT: Tóm lại, sau chiến tranh hai nước đã có hai hướng đi gần như ngược
nhau. Nước Nhật theo chính sách DÂN CHỦ TỰ DO, tương tự như các
nước Tây Đức, Nam Hàn sau chiến tranh. Việt Nam vẫn trung thành
chủ nghĩa Mác Lê, sao chép lại một nửa của Trung Quốc, một nửa
của Pôn Pốt. Bây giờ nhìn lại chặng đường vừa trải qua. Hai GS có nhận
xét gì để rút tỉa kinh nghiệm trong thời gian tới.
GS Chiến Bại (nghiêm trang): Con người không thể nói là mình không bao
giờ có lỗi lầm. Chính phủ Nhật cũng có một số lỗi lầm và chúng tôi can
đảm cúi đầu xin lỗi trước nhân dân. Thí dụ trong giao thông, tai nạn
đường sắt nghiêm trọng, bộ trưởng giao thông nhanh chóng nhận trách
nhiệm, cúi đầu xin lỗi trước mọi người và xin được từ chức. Chúng tôi
trọng dạnh dự, nhất là danh dự đã được nhân dân tín nhiệm giao cho trọng
trách điều hành đất nước. Tương lai chúng tôi vẫn tiếp tục kiện toàn
thể chế tự do, dân chủ cho người dân để mọi người đóng góp tích cực phát
triển nước Nhật.
GS Chiến Thắng (vẫn tươi cười): Đảng cộng sản Việt Nam nằm ở đỉnh cao
trí tuệ loài người nên không bao giờ có lỗi lầm. Chỉ có thiểu số làm
sai, nên bị kiểm điểm sơ sơ hay sử lý nội bộ thôi. Đảng sáng tạo bao
nhiêu trò đùa cho dân, nên người dân mang ơn đảng. Lãnh đạo đảng nào
đi chầu diêm vương đều được chúng tôi lấy tên đặt tên đường!
Còn DANH DỰ chỉ là sản phẩm của tư bản, đế quốc.
NTT: Về mặt xã hội, môi trường sống hiện tại của hai nước, hai GS có thấy điểm nào?
GS Chiến Bại: Nói chung người Nhật thấy hạnh phúc trong xã hội hiện
tại. Người dân lợi tức chính là tiền lương. Hệ thống thuế khóa được máy
tinh hóa. Tham nhũng chỉ ở phạm vi rất nhỏ, gần như không đáng kể. Chúng
tôi chỉ sợ nhất thiên tai động đất, núi lửa, sóng thần, thực phẩm, môi
trường sống bị ô nhiễm.
GS Chiến Thắng (cười như chế nhạo): chúng tôi không sợ thiên tai hay
môi trường ô nhiễm. Công ty nước ngoài có thải rác độc hại cỡ nào, chúng
tôi cũng làm TÌNH LỜ. Do đó các công ty Trung Quốc rất thích vào
VN xây dựng nhà máy. Hạnh phúc thì người dân phải chờ khi lên
được thiên đàng. Nếu bây giờ người dân được hạnh phúc, họ không
chịu bò theo đảng nữa thì còn gì đảng, còn gì học viện
NCCTHCM.
Ở VN chúng tôi sống chính bằng bổng lộc, bao thơ nên thuế khóa rất đơn
giản. Chúng tôi có câu: Không tham nhũng thì không có nghề nghiệp giá
trị. Đúng thế các nghề như lo vệ sinh, quét rác thì chả ai tham nhũng.
Còn nghề có giá trị như hải quan, công an giao thông, đôi khi phải bỏ
vốn lúc đầu rất nhiều mới được tuyển vào. Khó lắm! Thế giới cứ nói
VN nhiều tham nhũng vì họ không hiểu những nghề có giá trị ở
VN.
NTT: Trở lại chuyến thăm ông Obama vừa rồi, xin hai ngài cho biết quan
điểm về sự tiếp đón. Ở VN, nhà nước đón tiếp rất đơn giản, nhưng quần
chúng lại rất nồng nhiệt. Ở Nhật, sự đón tiếp lại có vẻ ngược lại? Xin
mời TS GS NCT...
GS Chiến Thắng: Việt Nam gần Trung Quốc về cả địa dư lẫn chính trị. Khổ
nổi trong lịch sử như hiện tại, khi Trung Quốc mạnh lên thì nó lại quay
nhìn Việt Nam như con thú đói nhìn thấy miếng thịt. Về chủ nghĩa Mác Lê
thì nó là thầy, là bố mình. Mình sửa soạn làm gì là nó đã biết trước cả.
Nó có đè lên hiếp mình, mình chỉ dám ẩy ra nhè nhẹ thôi! Chả phải
chỉ có ngư dân VN bị tàu TQ đánh đuổi, ngay cả TBT nhà mình
kia, Tập Cận Bình nó đè, nó hiếp đồng chí tơi bời, đ/c vẫn
tươi cười như không có gì. Do đó trong quan hệ với các nước tư bản,
đặc biệt là Mỹ thì đảng phải rất dè chừng. Trung Quốc nó giả vờ ho ho
lên vài tiếng, mình phải rút tay lại ngay, nếu không nó tát mình vỡ mặt,
chả có tình nghĩa Mác Lê gì đâu.
Về sự tiếp đón nồng nhiệt của đồng bào từ Bắc vào Nam với ông Obama. Học
viện chúng tôi đã nghiên cứu vấn đề này từ lâu. Khi chúng ta bò theo
đảng, người chúng ta không có sinh tố TD và sinh tố DC. Người thiếu sinh
tố này, khi đứng gần hay bắt tay người có nhiều sinh tố TD, DC sẽ thấy
vui sướng, hạnh phúc. Ông Obama chắc chắn có nhiều sinh tố này, nên
người VN ai cũng muốn đi đón mừng ông để được vui, để được sảng khoái,
để được hạnh phúc... Có điều khi người có sinh tố TD và CD lại hay
chống đối, cười mỉa mai chủ nghĩa Mác Lê, đảng rồi bác Hồ vĩ đại.
Vì thế đảng, theo đề nghị của học viện chúng tôi, đã đưa sinh tố này
vào loại thuốc cấm. Ai vi phạm sẽ bị nhà nước kết tội phản động, bị
trừng trị đích đáng.
GS Chiến Bại: Về địa dư, dân số, nước Nhật cũng giống như Việt Nam, văn
hóa Nhật cũng chịu ảnh hưởng nhiều của Trung Quốc. Về chính trị nước tôi
hoàn toàn khác. Sau chiến tranh với hơn 3 triệu người Nhật chết, chính
trị Nhật đổi khác. Chịu nhiều ảnh hưởng của Mỹ, nước Nhật ngày nay tự
hào là một nước Tự Do, Dân Chủ. Chúng tôi hiểu người Trung Quốc cũng như
người Việt. Thực đáng buồn, khi phải luôn luôn cảnh giác đề phòng người
láng giềng hung hãn, nhiều thủ đoạn bẩn thỉu đối với các nước nhỏ hơn.
Tây Tạng là trường hợp điển hình.
Chính phủ Nhật đón tiếp long trọng ông Obama, thể hiện ý chí sắt thép,
quyết tâm bảo vệ biển đảo trước bất kỳ uy hiếp, dọa nạt nào từ Trung
Quốc. Người Mỹ mặc dù trong quá khứ đã có chiến tranh hai bên xảy ra,
nhưng vẫn đáng tin cậy hơn người Trung Quốc nhiều lắm.
Nước Nhật có thể chế chính trị giống Mỹ, người Nhật xem ông
Obama như một người bạn thường gặp gỡ. Ông Obama qua Nhật là
chuyện bình thường. Khi ông Obama thăm nơi tưởng niệm nạn nhân bom
nguyên tử ở Hiroshima, người Nhật không mong ông ngõ lời xin lỗi. Họ
cám ơn ông đã có sự đồng cảm đối với người đã chết trong
chiến tranh và chỉ muốn cùng ông nói một lời "Chiến tranh thực
đáng sợ". Bản thân người Nhật hiện nay cũng thấy mình đã có nhiều
lỗi lầm trong thế chiến thứ hai với các dân tộc khác.
NTT: Như vậy sự đón tiếp ông Obama đã có hiện diện một ẩn số là Trung
Quốc. Điều này hai nước đã có các biểu hiện hoàn toàn khác nhau.
Quay trở về quan hệ hai nước Nhật Việt, xin hai giáo sư cho biết nhận
xét của mình về nước bạn, có đề nghị gì để sự hợp tác thêm giữa hai
nước? Xin mời TS GS Chiến Thắng...
GS Chiến Thắng (hơi ngập ngừng): Tôi rất ngưỡng mộ người Nhật đã tạo
dựng nên đất nước Nhật cường thịnh trên thế giới. Chỉ tiếc người Nhật
không được biết, hiểu nhiều về chủ nghĩa Mác Lê, về kinh tế thị trường
XHCN, về tư tưởng HCM... Nói quanh co không bằng nói thẳng. Được biết GS
Chiến Bại trong buổi tọa đàm ngày hôm nay, xin GS có thể xin cho tôi
vài xuất cho tôi và gia đình sang thăm Nhật để có thể trao đổi thêm về
chủ nghĩa cộng sản, tư tưởng HCM...
GS Chiến Bại (mỉm cười): Chủ nghĩa cộng sản dân Nhật có nhiều người
biết. Sau sự sụp đổ khối cộng sản Đông Âu, rất ít người Nhật còn để ý
đến lý thuyết này nữa. Sợ GS qua Nhật, không có ma nào đến dự buổi nói
chuyện. Tuy nhiên, tôi sẽ nói chuyện với đài NHK, có thể mời GS lên một
show TV. Chỉ ngại nghe GS giảng thuyết sẽ có quá nhiều người Nhật cười
đến bể bụng được đưa cứu cấp, e bệnh viện không đủ chỗ.
Về đất nước và con người Việt Nam mà tôi đã đến thăm nhiều lần, tôi rất
thích. Việt Nam khí hậu ấm áp, nhiều tài nguyên hơn Nhật. Con người cần
cù chịu khó không thua gì người Nhật. Tôi thích thức ăn VN, ngày nào tôi
cũng ăn một tô phở, không hiểu sao người VN lại tạo ra món ăn quá tuyệt
vời!
Tôi cũng thấy có nhiều điều rất lạ, kỳ quặc ở VN, ngược hẳn ở Nhật rất
nhiều. Thí dụ gần đây nhất, vụ cá chết hàng loạt ở miền trung VN. Người
dân lo lắng bày tỏ hay đòi làm sáng tỏ sự việc thì bị công an đối xử thô
bạo. Nhà nước VN rất chậm chạp giải quyết vấn đề khiến người dân càng
đặt nhiều câu hỏi: không biết sự việc đã xảy ra còn tồi tệ hơn sự tưởng
tượng của con người? Điều lạ lùng này không phải chỉ đối người Nhật mà
các dân tộc khác trên thế giới!
Nhật bản cũng như Mỹ muốn gần gũi, giúp VN nhiều hơn, nhưng VN
còn xem chừng e dè, sợ sệt như thế nào, không hiểu được.
Tôi cũng rất thích văn hóa VN. Tương tự văn hóa Nhật, chịu ảnh hưởng
Trung Quốc nhưng không mất bản sắc dân tộc tính. Tôi vừa đọc một bài thơ
của một cô giáo VN viết. Bài thơ đơn giản nhưng tôi cảm nhận được nó đã
viết bằng một tấm lòng, một tình yêu tổ quốc nồng nàn. Nó làm tôi nhớ
đến chiếc xe đạp đơn giản mà bố tôi đã mang về nhà, những giọt lệ diễn
tả tình yêu trong sáng với đất nước mình đang sống. Tôi xin đọc lại bài
thơ cho các bạn nghe.
Trong phòng, GS Chiến Bại ngâm bài thơ cô giáo Lan, nhà báo NTT lặng lẽ
nghe. GS Chiến Thắng nằm dài trên ghế, miệng há hốc, ông đang
ngáy...
18/6/2016
