30/4/16

Tại sao Nguyễn Phú Trọng vẫn đủng đỉnh lại thăm Ban giám đốc Formosa?

Nguyễn Phú Trọng tới thăm công trình cảng Sơn Dương thuộc dự án Formosa - khu công nghiệp Vũng Áng ở Hà Tĩnh hôm 22/4.
Trong khi nhân dân duyên hải miền Trung và cả nước đau buồn và cực kì uất ức trước việc cá chết hàng loạt thì tại sao Nguyễn Phú Trọng vẫn đủng đỉnh lại thăm Ban giám đốc Formosa?
Âu Dương Thệ (Danlambao) - Tại sao Phát ngôn viên Formosa đã dám coi thường nhóm cầm đầu CSVN khi tuyên bố: "Muốn bắt cá, bắt tôm hay nhà máy, cứ chọn đi. Nếu chọn cả hai thì làm thủ tướng cũng không giải quyết được…"?
Gà hóc phải thóc, há miệng mắc quai của các quan đỏ và chống đối lẫn nhau giữa các bộ và ban đảng!
*
Tại sao Nguyễn Phú Trọng lại đủng đỉnh tới thăm ban giám đốc Formosa giữa lúc nạn cá chết hoàng loạt?
Ngay từ đầu tháng 4.16 đại diện Sở Nông nghiệp-phát triển nông thôn (NN-PTNT) Hà Tĩnh cho biết, "hiện tượng cá nuôi ven biển và cá tự nhiên chết bất thường xuất hiện từ ngày 6.4 tại vùng ven biển xã Kỳ Lợi và tại xã Kỳ Hà, Kỳ Ninh (TX.Kỳ Anh) vào ngày 7.4. Ngày 11.4, sau khi Công ty Grobest đóng tại xã Kỳ Phương (TX.Kỳ Anh) cấp nước biển vào ao nuôi khoảng 6 giờ đồng hồ thì xảy ra hiện tượng tôm nuôi chết hàng loạt. Đến ngày 14.4, ngao nuôi tại 2 xã Kỳ Hà và Kỳ Ninh tiếp tục bị chết, gây thiệt hại khoảng 4,71 tỉ đồng…" (1)
Khi ấy Phó phòng Kinh tế và đô thị (TX.Kỳ Anh) Nguyễn Thị Thủy cũng cho biết, "địa bàn xã Kỳ Lợi xuất hiện cá chết đầu tiên nằm cách cảng Sơn Dương của khu kinh tế Vũng Áng khoảng 4 - 5 km, còn các xã Kỳ Ninh, Kỳ Hà cách Vũng Áng khoảng 20 km về phía bắc thì tôm, cá chết sau đó 1 ngày."(2)
Các địa danh này là khu vực nằm cạnh Khu công nghiệp Vũng Áng khổng lồ của công ty Đài loan Formosa Hà Tĩnh (FHS). Đến giữa tháng 4 các tin dồn dập cùng những hình ảnh nhiều loại cá lớn nhỏ chết hàng loạt rất khủng khiếp và kinh hoàng suốt mấy trăm cây số dọc duyên hải từ các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế do chính các báo lề đảng như Tuổi trẻ, Thanh niên, Lao động, Dân trí, VTV, VN Net… phổ biến đã tràn ngập dư luận các tỉnh ven biển miền Trung làm nhân dân rất hoang mang lo lắng. Hàng chục ngàn ngư dân không dám ra biển đánh cá, người dân cả nước không dám ăn cá, dịch vụ du lịch các bãi biển miền Trung thu hút hàng triệu du khách VN và ngoại quốc lo lắng bị mất khách!
Mãi tới ngày 19.4, Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn) mới đến Hà Tĩnh kiểm tra về nguyên nhân cá chết. Từ những mẫu nước biển đã phân tích, Tổng cục này báo cáo, "cá chết là do chất độc gây ra nhưng chưa xác định đó là chất gì."(3) Điều này có nghĩa là phải khẩn trương nghiêm túc điều tra tiếp để tìm ra nguyên nhân gây ra nạn cá chết hàng loạt, tàn phá và hủy hoại môi trường thiên nhiên và de dọa cuộc sống của hàng triệu ngư dân và những người sinh sống bằng dịch vụ du lịch.
Giữa khi ấy tin "Tổng bí thư kiểm tra tiến độ dự án Formosa"(4) bung ra. Nhiều người nghĩ rằng, vì vừa được tái cử làm Tổng bí thư nên Nguyễn Phú Trọng đã nhạy cảm trước sự bất bình của nhân dân về thăm Hà Tĩnh và khu công nghiệp gang thép Formosa để thúc đẩy cuộc điều tra về vụ cá chết hàng loạt. Nhưng thật là thất vọng và sai lầm lớn, ngày 22.4 Nguyễn Phú Trọng cầm đầu phái đoàn cao cấp của đảng và chính phủ gồm Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; Nguyễn Văn Nên, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương và lãnh đạo nhiều Ban, Bộ, ngành Trung ương về thăm Hà Tĩnh. Đặc biệt ông giành cả thời gian tới thăm các khu công nghiệp gang thép và cảng nước sâu Sơn dương Formosa Hà Tĩnh (FHS). Dự án này rất khổng lồ với mức đầu tư giai đoạn 1 lên tới 10,5 tỉ USD.(5) Ban giám đốc của FHS đã báo cáo cho Nguyễn Phú Trọng biết, nhà máy sản xuất thép, nhiệt điện, cầu cảng đã bắt đầu hoạt động. Từ tháng 12.05 FHS đã cho ra lò sản phẩm thép đầu tiên và nay hơn 7.000 tấn thép được tung ra thị trường trong và ngoài nước.
Ban giám đốc FHS còn hãnh diện báo cáo với ông Trọng, đến nay một số hạng mục như: nhà máy sản xuất thép, cầu cảng, nhiệt điện… đã đi vào hoạt động sản xuất, đạt công suất, chất lượng thiết kế. Tháng 12/2015, FHS đã cho ra lò sản phẩm thép cuộn cán nóng đầu tiên và đến nay đã có hơn 7.000 tấn thép cuộn được xuất ra thị trường trong và ngoài nước. "Dự kiến, tháng 6/2016 sẽ hoàn thành và đưa vào hoạt động lò cao số 1. Khi đi vào hoạt động, đây sẽ là nhà máy luyện gang thép lớn nhất Đông Nam Á tính đến thời điểm hiện nay."(6)
Nguyễn Phú Trọng và phái đoàn cao cấp rất chăm chú và ngưỡng mộ thành quả kinh doanh của FHS và tuyệt đối từ Nguyễn Phú Trọng tới các nhân vật cao cấp trong phái đoàn không ai đả động một câu hỏi nào đến thảm khốc cá chết hoàng loạt đang bùng nổ từ đầu tháng 4 khởi đầu từ cảng Sơn dương thuộc khu công nghiệp Vũng Áng của FHS khiến cho nhân dân nước đang lo lắng và bất bình "Cá chết trắng biển miền Trung"(7)! Tại sao người cầm đầu chế độ -tự mệnh danh là bảo vệ quyền lợi người lao động, nhưng lại chẳng thèm ngó tới thảm trạng của ngư dân, trong khi ấy vuốt ve tỉ phú Dollar nước ngoài?
Chỉ một ngày sau Đinh Thế Huynh, Thường trực Ban bí thư và được coi là kế nghiệp Nguyễn Phú Trọng cũng có mặt tại Quảng Trị, không xa Hà Tĩnh. Ông đã có cuộc họp với lãnh đạo Quảng Trị về tình hình kinh tế, xã hội, quốc phòng-an ninh và xây dựng đảng, trong đó bàn đến cả việc cho đầu tư tôn tạo, nâng cấp Khu tưởng niệm Lê Duẩn. Ông còn giành thời gian đi thăm Nghĩa trang Trường Sơn. Nhưng tuyệt nhiên người đứng thứ hai trong đảng cũng không nói một câu nào tới "Cá chết trắng biển miền Trung" và cũng chẳng thèm tới thăm hỏi dân chài lao động ở Quảng Trị sinh sống ra làm sao từ khi xẩy ra đại nạn cá chết hàng loạt!(8)
Ngày 17.4 giữa lúc tiếng than và nỗi bất bình của nhân dân về "Cá chết trắng biển miền Trung", tân Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dành chọn ngày thăm Quảng Trị, nhưng đã không có thì giờ đi thăm ngư dân đau buồn, lại chỉ giành toàn thời gian thăm Nghĩa trang Trường Sơn, Nhà lưu niệm Lê Duẩn và Thành cổ Quảng Trị (9). Việc cố tình chọn những địa chỉ trên tới thăm viếng đã cho thấy ông Phúc vẫn chỉ muốn khơi dậy hận thù giữa các tầng lớp nhân dân mặc dầu đã sau 41 năm "chiến thắng", thay vì "hòa giải dân tộc" như những lời ngon ngọt trước đây. Ông Phúc cũng cố quên lời khuyên chân thành và thực tế của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt là, kỷ niệm ngày "giải phóng" "có một triệu người vui, nhưng cũng có một triệu người buồn"!
Tại sao Phát ngôn viên Formosa dám tuyên bố: "Muốn bắt cá, bắt tôm hay nhà máy, cứ chọn đi. Nếu chọn cả hai thì làm thủ tướng cũng không giải quyết được…"
Trước nỗi lo âu và bất bình của nhân dân cả nước, vì đâu mà nạn cá chết diễn ra từ cảng Sơn Dương của khu kinh tế Vũng Áng thuộc Formosa suốt gần ba tuần mà vẫn không tìm ra được nguyên nhân; ngày 25.4 tờ Tuổi trẻ đã có cuộc phỏng vấn ông Chu Xuân Phàm, Trưởng văn phòng Formosa tại Hà Nội, về vụ cá chết hàng loạt bắt đầu từ bờ biển Khu công nghiệp Formosa. Ông Phàm đã trả lời thẳng băng:
"Trước khi xây dựng dự án này thì công ty phải xin phép Nhà nước VN. Nhiều khi được cái nọ mất cái kia, đây là tôi nói thật lòng. Hôm nay nhà nước mình muốn cho ngư dân đánh bắt ở đây hay là chọn cái nhà máy thép ở đây, đương nhiên Nhà nước phải có sự cân nhắc.

Nếu xả thải thì đương nhiên sẽ thay đổi sinh học ở đây, ở vùng biển quanh đây. Nhưng bây giờ mà nói tôi không thể xây dựng nhà máy thép ở đây mà không ảnh hưởng đến con cá, con tôm. Đương nhiên mình cố gắng làm một nhà máy đạt được tiêu chuẩn quy định của nhà nước. Có khi được cái này thì phải mất cái kia chứ."
Rồi ông đưa ra kết luận:
"Muốn bắt cá, bắt tôm hay nhà máy, cứ chọn đi. Nếu chọn cả hai thì làm thủ tướng cũng không giải quyết được…" (10)
Tại sao Trưởng văn phòng Formosa tại Hà Nội đã có những phát biểu “gây sốc” như vậy khi trả lời phóng viên Tuổi Trẻ vào sáng 25-4? Một số lí do chính là:
- Thái độ rất thờ ơ, không quan tâm tới tai nạn cá chết hàng loạt của Thủ tướng cũng như người thứ 2 trong chế độ, đặc biệt sự ưu ái tới thăm ban giám đốc Formosa ngày 22.4 của Nguyễn Phú Trọng làm họ tin rằng họ có chỗ chống lưng rất vững chắc, không chỉ ở Hà nội mà còn cả Bắc kinh nên chẳng ai có thể làm gì Formosa được. 
Hãy hình dung, người cầm đầu chế độ toàn trị Nguyễn Phú Trọng- từ sau trận đánh ngã "Đồng chí X" ông Trọng đang trở thành người hùng- mà cũng không động chạm gì về đại nạn "Cá chết trắng biển miền Trung" thì bọn quan cấp dưới bố bảo không dám nêu đích danh Formosa ra tố. Chính vì thế, Vụ phó Vụ Nuôi trồng thủy sản, Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn Phạm Khánh Ly cho biết, "đoàn công tác không vào kiểm tra tại khu công nghiệp Vũng Áng được vì đây là khu công nghiệp có yếu tố nước ngoài, đoàn không có thẩm quyền"(11). Như vậy Ban giám đốc Formosa đã coi khu công nghiệp của mình giống như sứ quán của một nước bất khả xâm phạm (12). Họ cho ai vào, làm gì, làm đến đâu trong các công xưởng của họ là quyền riêng của họ. Các cơ quan điều tra của VN nếu có vào cũng chỉ dám làm những gì họ cho phép mà thôi! Chính vì thế Formosa đã dám nói công khai "không có bất cứ bằng chứng nào chứng tỏ sự liên can" của công ty trong vụ việc này, và giới chức Việt Nam đã "liên tục vào bên trong công xưởng tiến hành kiểm tra hệ thống xử lý nước thải, lấy mẫu nước thải" kể từ 22/4 tới nay, tức là sau chuyến thăm của Nguyễn Phú Trọng! 
Chính vì vậy chỉ một ngày sau khi Nguyễn Phú Trọng thăm Formosa Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám thông tin, kết quả kiểm tra bước đầu loại trừ yếu tố dịch bệnh nguy hiểm, nguyên nhân do môi trường nước, qua phân tích mẫu những chỉ số thì không có gì bất thường trừ một số mẫu ở Huế mang tính cục bộ (13). Tuyên bố này hoàn toàn ngược lại với nhận định của Sở NN-PTNT Hà Tĩnh vào đầu tháng 4 cho biết, "hiện tượng cá nuôi ven biển và cá tự nhiên chết bất thường xuất hiện từ ngày 6.4 tại vùng ven biển xã Kỳ Lợi và tại xã Kỳ Hà, Kỳ Ninh (TX.Kỳ Anh) vào ngày 7.4. Và cũng trái với sự xác nhận của Phó phòng Kinh tế và đô thị (TX.Kỳ Anh) Nguyễn Thị Thủy" địa bàn xã Kỳ Lợi xuất hiện cá chết đầu tiên nằm cách cảng Sơn Dương của khu kinh tế Vũng Áng khoảng 4 - 5 km, còn các xã Kỳ Ninh, Kỳ Hà cách Vũng Áng khoảng 20 km về phía bắc thì tôm, cá chết sau đó 1 ngày -như nói ở phần đầu của bài!
- Lí do quan trọng khác khiến đại diện Formosa tại Hà Nội phát biểu "gây sốc" ngày 25.4 là có lẽ họ tin rằng có Bắc kinh đứng đằng sau. Formosa Hà Tĩnh (FHS) tuy là công ty Đài Loan, nhưng trong những năm gần đây tuyển chọn công nhân nước ngoài phần rất lớn là từ Trung Quốc. Ngoài ra vốn đầu tư của Formosa mẹ từ Đài Loan đang giảm mạnh và nhường cho một số công ty từ Trung Quốc. Về mặt an ninh quốc phòng, khu vực Vũng Áng Hà Tĩnh nằm đối diện không xa đảo Hải Nam của Trung Quốc. Trong kế hoạch bành trướng công khai ngang ngược của Bắc kinh trên biển Đông thì khu công nghiệp Vũng Áng Formosa trở thành tay trong cực kỳ quan trọng khi tình thế cho phép Bắc Kinh ra tay! (14)
*
Sau khi phát ngôn gây chấn động, Chu Xuân Phàm đã bị Formosa sa thải để làm dịu dư luận. Nhưng nội dung lời phát biếu của cựu đại diện Formosa đã tự để lộ những hoạt động của công ty này không thèm đếm xỉa gì tới luật pháp VN. Dùng sức mạnh tiền bạc nhiều tỉ USD trong vài năm vừa qua Formosa có thái độ phách lối và cách hoạt động như kiểu quốc gia trong một quốc gia: "Nếu xả thải thì đương nhiên sẽ thay đổi sinh học ở đây, ở vùng biển quanh đây" "Có khi được cái này thì phải mất cái kia chứ" "Muốn bắt cá, bắt tôm hay nhà máy, cứ chọn đi!" Rõ ràng với tuyên bố trên phát ngôn viên khi ấy của Formosa đã gián tiếp thừa nhận, thời gian qua Formosa đã xả nước thải với những hóa chất có chất độc cực mạnh làm tàn phá môi sinh trên biển. 
Theo cuộc điều tra của báo Tuổi trẻ thì Tổng cục mội trường xác nhận là, "Formosa (Khu kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh) có vi phạm khi thực hiện việc súc xả đường ống nhưng không thông báo cho địa phương." Ngày 25.4 Tuổi trẻ còn liệt kê 45 loại hóa chất Formosa nhập để súc rửa dường ống và chuyển cho một số nhà khoa học tham khảo. Vẫn theo Tuổi trẻ, "GS.TS Lê Huy Bá (chuyên gia độc học môi trường) cho biết nhận định ban đầu của ông về danh sách các loại hóa chất được sử dụng tại Formosa gồm nhiều chất độc và cực độc. Trong đó có các chất chống gỉ, chất làm sạch bề mặt kim loại, chất tẩy." "Theo quy định, khi súc xả đường ống, Formosa có trách nhiệm phải thông báo cho địa phương việc súc xả đường ống diễn ra từ thời điểm nào tới thời điểm nào, nhưng Formosa không thông báo, cũng không báo cáo các cơ quan ở địa phương về việc súc rửa đường ống." ("Formosa nhập nhiều hóa chất cực độc", Tờ VNNet còn cho biết "1 thợ lặn Formosa tử vong, 5 người nhập viện" khi lặn xuống biển nơi đường ống của Formosa dẫn ra.(16)
Đài BBC cho biết, Tập đoàn Formosa xuất thân từ Đài Loan với vốn đầu tư nhiều tỉ USD cũng đã từng vi phạm pháp luật ở nhiều nơi trên thế giới. Ngay ở Đài Loan Tập đoàn này cũng đã bị phạt vì gây thiệt hại môi trường. "Chẳng hạn hồi tháng 7/2010, Formosa bị cho là "gây ô nhiễm không khí vùng miền Trung Đài Loan" sau một vụ cháy công nghiệp tại nhà máy ở Mai Liao của họ".(17)
Ông nói gà bà nói vịt và tâm trạng gà hóc phải tóc của các quan lớn ở trung ương
Trong khi nhiều cơ quan chính quyền địa phương ngay trong một số ngày đầu đã đưa ra những nhận định khá rõ ràng về nguyên nhân đưa đến đại nạn làm cá chết hàng loạt, nhưng suốt trên ba tuần nhiều bộ trưởng, thứ trưởng không chỉ trốn tránh không thực hiện trách nhiệm điều tra nghiêm túc và minh bạch, mà lại còn tìm cách bao che cho Formosa hoặc đưa ra những tin và lập luận rất mâu thuẫn với nhau, thậm chí cực kì ngớ ngẩn.
3 tuần sau đến lượt cá biển ở khu Thừa Thiên-Huế bị chết, tờ Công an nhân dân ngày 26.4 đưa tít "Nước biển vùng cá chết được xác định nhiễm kim loại nặng": Chiều 26-4, Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên- Huế đã có kết quả phân tích mẫu nước lấy tại khu vực đầm Lập An, cửa biển Lăng Cô (thị trấn Lăng Cô, huyện Phú Lộc) vào thời điểm xuất hiện cá chết tràn lan.
"Riêng các thông số gồm tổng hàm lượng nitơ tính theo amoni (NH4+-N), hàm lượng kim loại nặng crôm (Cr) vượt giới hạn cho phép của quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước biển cũng như quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt. Theo đánh giá ban đầu của cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên- Huế, khả năng chất độc trong môi trường nước gây sự cố cá chết hàng loạt xuất hiện từ vùng biển phía Bắc của tỉnh."(18)
Trong khi cấp địa phương dẫn chứng rất rõ ràng như thế, nhưng trong cuộc họp báo tối 27.4 Thứ trưởng bộ Thiên nhiên và môi trường Võ Tuấn Nhân đã làm trên 200 nhà báo lề phải vừa thất vọng, vừa rất bất bình về thái độ vô trách nhiệm và lấp liếm. Sau cuộc họp kín nhiều tiếng đồng hồ của đại diện nhiều bộ và cơ quan do Bộ trưởng Bộ Tài nguyên – Môi trường Trần Hồng Hà chủ trì, khiến các nhà báo phải chờ đợi đến cả nửa ngày. Nhưng cuối cùng Trần Hồng Hà đã đẩy Thứ trưởng TN&MT Võ Tuấn Nhân mở "Buổi họp báo chỉ diễn ra trong 6 phút"(19). Trong đó ông khẳng định "Formosa vô can" (ld9274).
Sau khi đưa ra 2 giả thuyết về nguyên nhân làm cá biển chết hàng loạt (hóa chất độc và "hiện tượng thủy triều đỏ") ông Nhân khẳng định: "Đến nay, qua kiểm tra và thu thập chứng cứ, chưa có bằng chứng để kết luận về mối quan hệ liên quan của Formosa và các nhà máy đến vấn đề cá chết hàng loạt. Qua số liệu quan trắc và đánh giá của cả các cơ quan nghiên cứu khoa học, cơ quan quản lý nhà nước có liên quan, môi trường nước biển chưa phát hiện các thông số môi trường vượt quy chuẩn quy định"(20). Sau đó ông Nhân chuồn mất!
Trong cuộc gặp riêng Võ Tuấn Nhân, tờ Thanh niên đã tường thuật câu hỏi và trờ lời của Thứ trưởng TN&MT bảo vệ cho Formosa thật là kì lạ: 
Thưa ông, trong 2 nhóm nguyên nhân thì nhóm thứ nhất nói có thể do độc tố thải ra từ hoạt động của con người, vậy cụ thể độc tố là gì? Có độc tố nào trùng với hơn 40 loại hóa chất mà Formosa được phép nhập khẩu vào VN để súc rửa đường ống không?
- Chúng tôi chưa phát hiện ra….
- Tôi xin khẳng định, về mặt pháp luật, họ vẫn hoạt động đúng theo pháp luật nước ta. Về mặt xả ra môi trường, liên quan đến hiện tượng cá chết hàng loạt ở các tỉnh ven biển miền Trung, đến nay chưa đủ căn cứ để kết luận 
Ông có thể cho biết kết quả phân tích mẫu nước và mẫu cá của Bộ?
- Cái này nói ra phải có căn cứ giấy tờ cụ thể, rất dài, rất nhiều thông số.(21)
Trong khi giữ thái độ câm và điếc không thông tin chính xác và nguội lạnh trước những bức xúc của nhân dân cả nước, nhưng Võ Tuấn Nhân lại rất thính tai và năng động trước câu hỏi của một nữ phóng viên về tin không tốt cho chế độ là nguy cơ ngành du lịch có thể bị tê liệt và yêu cầu bà tắt máy ghi âm. Bà hỏi:
"Thưa ông trong cái kiểm nghiệm gần đây nhất của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thừa Thiên – Huế, chỗ có một loạt các bè cá chết, thì họ có nói trong nước kiểm nghiệm ra có kim loại nặng. Vấn đề ở đây là trong thời gian tới, chúng tôi muốn là mình có thể trong một thời gian ngắn, vì mùa du lịch sắp tới rồi, mà cá thì…"
"Nghe tới đây, ông Võ Tuấn Nhân liền khoát tay ra hiệu dừng lại và nói: "Tắt máy. Tắt máy nghe. Xin lỗi. Không, không, để anh nói riêng với em. Đừng hỏi câu đó. Hỏi câu đó tổn hại cho đất nước của mình. Nhá. Em hỏi câu đó làm tổn hại cho đất nước của mình".(22)
Không chỉ trên 200 nhà báo lề phải hoàn toàn thất vọng về "cuộc họp báo 6 phút" của Thứ trưởng TN&MT Võ Tuấn Nhân mà nhiều nhà khoa học cũng đã kịch liệt chỉ trích những lời tuyên bố láo lếu của ông. GS-TS Vũ Trọng Hồng, nguyên Thứ trưởng Bộ Thủy lợi, nói thẳng: "Bộ TN-MT là cơ quan chức năng được nhà nước giao nhiệm vụ nhưng kết luận như vậy là không hợp logic diễn biến của vụ việc."
Giả thuyết "thủy triều đỏ" đến ngay trong cuộc họp của Nguyễn Xuân Phúc ngày hôm sau cũng bị bác bỏ. Có lẽ trước sự bất bình ngày càng mãnh liệt của nhân dân về cuộc "họp báo 6 phút" tối trước, nên trong cuộc họp của chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã vội vàng để Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng Hà đã phải bay ra Hà Tĩnh thị sát việc xả thải của Formosa ngày 28.4 để nhằm xoa dịu dư luận. Tại đây Trần Hồng Hà đã tuyên bố "pháp luật Việt Nam không chấp nhận việc đặt ống ngầm xả thải". Như thế ông đã phủ nhận lời của người dưới quyền ông là Thứ trưởng TN&MT Võ Tuấn Nhân chỉ vài ngày trước đó. Ngoài ra ông Hà còn nhận khuyết điểm để cuộc điều tra chậm chạp…(23)
*
Tại Hội nghị Cán bộ toàn quốc với sự tham dự của trên 1000 cán bộ cao cấp ngày 27.2.12 Nguyễn Phú Trọng đã than và trách móc:
"Bây giờ trong Đảng cũng có sự phân hóa giàu - nghèo, có những người giàu lên rất nhanh, cuộc sống cách xa người lao động; liệu rồi người giàu có nghĩ giống người nghèo không?"
Ông Trọng lên giọng đạo đức tiếp: "Người sống trong lâu đài nghĩ khác người ở trong nhà tranh". Và mỉa mai, đe dọa, "Mai kia Đảng này sẽ là đảng của ai?"(24)
Có lẽ khi ấy vì mới lần đầu nắm chức Tổng bí thư nên Nguyễn Phú Trọng còn có tâm trạng lo lắng như thế. Nhưng nay sau chiến thắng lớn tại ĐH 12 vừa qua để ngồi tiếp trong lâu đài quyền lực và để hưởng thịt, cá loại ngon, sạch không phải trả tiền nên lòng Nguyễn Phú Trọng đã nguội lạnh, thờ ơ. Bây giờ người ngồi trong cung điện, được hưởng thịt, cá loại ngon, sạch làm sao còn biết tới ngư dân thất nghiệp chịu cảnh đói rách vì thảm họa cá biển và nhân dân nhiều nơi có thể bị ăn cá và mắm độc? Đối với ông Trọng những chuyện như thế chẳng đáng quan tâm. Chả thế ông vẫn đủng đỉnh tới thăm Ban giám đốc tỉ phú Dollar Formosa Hà Tĩnh và khen ngợi cách làm ăn của họ, chẳng thèm đoái hoài tới tiếng than ngất trời của dân lành, mặc dầu gần một tháng vẫn không có cơ quan nào của đảng lẫn nhà nước tìm ra nguyên nhân cá chết hàng loạt. Thái độ này của ông Trọng cũng không lạ, ngay cả khi “kẻ lạ” đang rình rập để thôn tính biển Đông, nhưng Hè 2010 với tư cách là Chủ tịch Quốc hội khi ấy Nguyễn Phú Trọng đã tuyên bố "Tình hình biển Đông không có gì mới!" và cấm Quốc hội không được bàn! Nay những chất phế thải cực kì độc hại tự do thải ra biển của tập đoàn Formosa không có gì mới, không có gì nguy hiểm, như tình hình biển Đông không có gì mới? Thế mới biết quyền hét ra lửa của vài người cầm đầu chế độ toàn trị, tha hồ tự do nhào lặn biến đen thành trắng, đổi có thành không!
Trong một xã hội pháp trị theo Dân chủ đa nguyên thì khi một cá nhân hay tổ chức đang bị điều tra, người có trách nhiệm trong nhà nước không được phép có những hành động gây cản trở hoặc can thiệp công cuộc điều tra. Trong vụ cá chết hàng loạt ở duyên hải nhiều tỉnh miền Trung từ đầu tháng 4 và tập đoàn Formosa đang trở thành đối tượng điều tra của các cơ quan có thẩm quyền, nhưng người cầm đầu chế độ là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã cố tình lại thăm và gặp Ban giám đốc Formosa ngày 22.4 và còn khen ngợi thành quả kinh doanh của công ty Đài loan này. Như thế Nguyễn Phú Trọng đã lợi dụng uy quyền riêng để cản trở, làm đình hoãn cuộc điều tra và còn tạo ra cơ hội tốt để Formosa xóa sạch các tang chứng!
Sau Đại hội 12 một vài nhân vật có quyền lực đang lợi dụng uy quyền để phục vụ lợi ích cá nhân và đánh bóng bộ mặt. Nguyễn Phú Trọng chọn một số tỉnh miền Nam đi thăm để nhằm đánh tan dư luận là kì thị Nam-Bắc. Còn Nguyễn Xuân Phúc thì tung ra một vài chiêu để tạo dư luận chú ý tới mình. Nhưng cả hai đã nguội lạnh, không thèm để ý tới dư luận sôi sục trên cả nước suốt mấy tuần qua trước đại nạn cá chết hàng loạt suốt dọc duyên hải nhiều tỉnh miền Trung. 
Trong những tuần lễ vừa qua nhân đân cả nước, kể cả các đảng viên tiến bộ và ngay cả nhiều báo lề đảng, đã thấy càng rõ sự bất lực, thái độ vô trách nhiệm, nhân nghĩa giả dối và suy thoái đạo đức cùng cực của nhiều người cầm đầu chế độ toàn trị, đứng đầu là Nguyễn Phú Trọng! Họ chỉ lo quyền lợi riêng, nhưng nguội lạnh trước bức xúc của nhân dân và quyền lợi chính đáng của đất nước! 
Nhiều tổ chức, nhân sĩ và chuyên viên đã công khai lên tiếng:
"Đây là một tệ nạn chính trị hết sức kinh tởm. Vụ Formosa bộc lộ rõ ràng thói vô cảm và vô trách nhiệm của nhà cầm quyền CS đối với lợi ích quốc gia, cuộc sống dân lành. Nó cũng cho thấy sự bất lực và chậm chạp của cả một hệ thống quản lý nhà nước từ trung ương đến địa phương trước một quốc nạn có tầm mức to lớn chưa từng thấy. Sự chậm trễ ấy đã tạo điều kiện cho nghi can kịp xóa hết dấu tích tội lỗi. Nó cũng hé lộ nhiều thế lực bảo bọc nghi can, che giấu sự thật, đánh lừa dư luận qua những phát ngôn đầy hàm ý hay cố mập mờ của một số quan chức cấp bộ lẫn tỉnh và nhất là qua hành vi ủy lạo tinh thần hà hơi tiếp sức của người đứng đầu đảng Cộng sản đối với tập đoàn Formosa đầy thành tích bất hảo."(25)
Ngày mai nhân dân các giới -đi đầu là trí thức, thanh niên và đảng viên tiến bộ- sẽ xuống đường ở Hà nội, Sài gòn và nhiều nơi khác đòi “Trả lại biển xanh cho chúng tôi, chúng tôi chọn tôm cá”. Mọi người đang đồng thanh đòi:
+ Nhân dân muốn biết rõ nhanh và công khai thủ phạm đã gây ra thảm trạng cá chết hàng loạt. Phải chấm dứt ngay những nguyên nhân gây ra thảm họa môi trường!
+ Bồi thường thiệt hại cho ngư dân và các cơ sở du lịch!
+ Công khai các cơ quan và cá nhân nào đã cố tình làm chậm, làm sai, đánh lạc dư luận và phải chịu trách nhiệm trực tiếp trước nhân dân!
30.4.16
_____________________________________
Ghi chú:
(1) Thanh niên (TN )21.4, BBC 23.4
(2) TN 21.4
(3) Như trên (nt)
(4) VN Net (VNN) 22.4
(5) Chính phủ (CP), VNN 22.4
(6) VNN 22.4
(7) BBC 234, VOA 244,VNN 2.24, facebook Lang Anh 23.4
(8) VOV 23.4
(9) CP 17.4
(10) Tuổi trẻ (TT) 25.4
(11) VOA 24.4.
(12) Dân trí 24.4
(13) VNN 23.4
(14) LS Đào Tăng Dực
(15) TT 25.4 .
(16) VNN25.4
(17) BBC26.4….
(18) Công an nhân dân (CAND) 26.4
(19) CAND 27.4
(20) TN 28.4
(21) TN 28.4
(22) VOA 28.4
(23) Lao động 28.4
(24) Cộng sản 27.2.12
(25) TUYÊN BỐ CỦA CÁC TỔ CHỨC XÃ HỘI DÂN SỰ ĐỘC LẬP VỀ THẢM HỌA QUỐC GIA TẠI CÁC TỈNH MIỀN TRUNG, 29.4