"Đoàn kết, liên đới là điều mà chúng ta nợ họ" (*)
Martin Patzelt (CDU), phụ trách khu vực Đông Nam Á trong Ủy ban Nhân
quyền Quốc hội Liên bang Đức tại buổi ra mắt sách Anh Ba Sàm ở Hà Nội
22/03/2016 (ảnh Mdb M.Patzelt).
Trước ngày Anh Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh bị đem ra tòa
Nghị sĩ Liên bang sang Hà Nội - Blogger Việt Nam có nguy cơ bị tù nặng
Christiane Habermalz (Deutschlandradio Kultur) * Dương Thạch (DĐVN21)
- Việt Nam đưa ra tòa xử Nguyễn Hữu Vinh, một trong những blogger nổi
tiếng nhất của nước này. Blog của ông ta chỉ trích chính phủ nước cộng
sản này và được đọc hàng triệu lần. Nghị sĩ CDU Quốc hội Liên bang
Martin Patzelt hy vọng sẽ mang lại tại chỗ một bản án nhẹ hơn.
Người ta biết rất ít về các blogger Việt Nam - cũng như người ta ít nghe
nói về nước Việt Nam cộng sản, một nước đã mở cửa về kinh tế - giống
như đàn anh lớn Trung Quốc - nhưng về chính trị thì bám cứng vào quyền
lực độc quyền của Đảng Cộng sản. Như thế công luận thế giới hầu như
không để ý rằng một trong những blogger nổi tiếng nhất trong nước,
Nguyễn Hữu Vinh, được gọi là "Anh Ba Sàm", bị bắt hồi tháng Năm năm 2014
cùng với người cộng sự Nguyễn Thị Minh Thúy và phải ngồi tù từ ngày đó.
Thứ Tư này ông bị xử tại Tòa án nhân dân Hà Nội. Nhưng không phải là
không ai chú ý đến phiên tòa. Cuối tuần vừa rồi nghị sĩ CDU Martin
Patzelt đã bay sang Hà Nội để làm quan sát viên.
"Là thành viên của Ủy ban Nhân quyền, tôi là báo cáo viên cho khu vực
Đông Nam Á - và cho các quốc gia gọi nôm na là quốc gia bất hảo, đó là
các nước mà quyền con người bị chà đạp đặc biệt. Tôi không rõ rằng ngẫu
nhiên mà tôi được giao phó khu vực này hay là vì nó có liên quan đến
kinh nghiệm sống của một công dân Cộng hòa Dân chủ Đức. Dù sao đi nữa
thì kinh nghiệm đó rất có ích, vì nhờ đó mà tôi có thể cảm nhận và phần
nào có thể đánh giá được ngay trong lòng những chế độ này".
Ông Patzelt ngồi trong một quán cà phê ở Berlin trước khi khởi hành. Ông
chưa bao giờ đến Việt Nam, không nói được tiếng địa phương. Tuy nhiên,
ông đã viết thư cho chính phủ Việt Nam, cho công tố viên, cho thẩm phán,
cho chủ tịch quốc hội. Hai lần ông đã gặp vợ của Hữu Vinh tại Berlin.
Ông đã đăng ký làm quan sát viên với cơ quan chức năng. Ông đã không
nhận được trả lời, ông cũng không biết họ có tiếp ông hay không.
"Hôm qua tôi viết thư cho Đại sứ quán Việt Nam một lần nữa. Đó là lý do tại sao tôi đi bây giờ, nếu không thì tôi đến muộn mất".
Từ thời Đông Đức ông Patzelt biết quá rõ nền tư pháp của chế độ
Ông Patzelt không ngây thơ. Ông cho rằng rằng bản án đã được định trước.
Bị truy tố là "lợi dụng các quyền tự do dân chủ" blogger này có thể bị
án bảy năm tù giam. Nguyễn Hữu Vinh là người đồng sáng lập blog "Anh Ba
Sàm" vào năm 2007, có tiếng qua các bài công kích Trung Quốc và phê bình
chính phủ. Gần một năm ông và người trợ lý bị giam để điều tra, điều
này vi phạm rõ ràng pháp luật Việt Nam. Trong tháng 2 năm 2015, bản cáo
trạng đã được mở rộng và nêu thêm hai trang blog chính trị khác, nơi Hữu
Vinh đã tham gia. Cả hai blog bị cơ quan chức năng đóng cửa vì đăng
những lời chỉ trích chính sách của chính phủ và các quan chức. Theo cáo
trạng, các blog này đã được xem hơn 3,7 triệu lượt. Ông Patzelt hy vọng
sự hiện diện của ông ít nhất giảm bớt được mức án.
"Nếu chúng ta không làm gì cả, nếu chúng ta không đặt tầm mắt vào
nước này thì tình hình gần như vô vọng. Có ai quan tâm không? Không ai
cả!"
Từ thời Đông Đức ông Patzelt biết quá rõ nền tư pháp của chế độ. Ông cựu
Thị trưởng của thành phố Frankfurt (Oder) là một người Công giáo và lớn
lên trong một gia đình 13 người. Từ ba năm nay ông là thành viên của
Quốc hội Liên bang, nơi ông đang tham gia vào chương trình "Dân biểu Bảo
vệ Dân biểu". Tháng Tám năm ngoái ông khiến nhiều người chú ý vì trong
một thư ngỏ ông kêu gọi các gia đình Đức hãy cho người tị nạn trú ngụ
trong nhà. Riêng ông đã thâu nhận hai người đàn ông đến từ Eritrea vào
nhà mình. Ông nói ông rất kính trọng những người dũng cảm như Nguyễn Hữu
Vinh.
"Họ đã thay đổi thế giới. Và họ đã thực sự tranh đấu cho một đời sống
mà ngày nay chúng ta đương nhiên coi đó là cuộc sống của chúng ta.
Chúng ta nên ghi nhớ rằng chúng ta được thừa hưởng của những người đấu
tranh dũng cảm mà trong quá khứ đã nghĩ ra, hình dung, khuyến khích và
tranh đấu cho các quyền con người. Đoàn kết, liên đới là điều mà chúng
ta nợ họ".
Nếu không được vào tòa tham dự, ông sẽ đứng phản đối ở bên ngoài bằng sự hiện diện của ông, ông Patzelt nói.
Nguyên bản tiếng Đức: Bundestagsabgeordneter reist nach Hanoi - Vietnamesischem Blogger droht lange Haft, Christiane Habermalz, Deutschlandradio Kultur 22.03.2016
(*) Tựa do Diễn Đàn Việt Nam 21 đặt thêm